Καθώς ο κορωνοϊός βρίσκεται πλέον στην ενδημική – και όχι στην πανδημική- φάση, η διαχείρισή του γίνεται με άλλους όρους. Τα ήπια ή, και χωρίς συμπτώματα, περιστατικά λοίμωξης Covid-19 κυριαρχούν χάρη στην ανοσία που έχει επιτευχθεί.
Τα σοβαρά κρούσματα, οι εισαγωγές στα νοσοκομεία και οι απώλειες παραμένουν βεβαίως αναπόσπαστο κομμάτι της επιδημιολογικής επιτήρησης από τους αρμόδιους. Τα στοιχεία του ΕΟΔΥ δείχνουν ότι καταγράφονται κατά μέσο όρο 400 εισαγωγές την εβδομάδα λόγω λοίμωξης Covid-19. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι ο κορωνοϊός θα συνεχίσει να πιέζει, έστω και χωρίς μεγάλη ένταση, το σύστημα υγείας για αρκετό χρονικό διάστημα, αφού οι ηλικιωμένοι και οι ευάλωτοι αποτελούν σταθερούς στόχους του ιού. Ωστόσο, καθίσταται σαφές πλέον πως χάρη στις διαθέσιμες θεραπείες μειώνεται δραστικά η επίπτωση της συνεχούς κυκλοφορίας του κορωνοϊού στην κοινότητα και αποτρέπονται οι σοβαρές νοσήσεις και νοσηλείες.
Από την αρχή της πανδημίας η ρεμδεσιβίρη διαδραμάτισε κρίσιμο ρόλο στη θεραπεία των νοσηλευόμενων με Covid-19. Tρία και πλέον χρόνια μετά την πανδημία, το θεραπευτικό όφελος της ρεμδεσιβίρης όχι μόνο παραμένει αδιαμφισβήτητο για τον γενικό πληθυσμό αλλά επεκτείνεται και στον ευάλωτο πληθυσμό των ανοσοκατεσταλμένων.
Υπενθυμίζεται ότι η ρεμδεσιβίρη είναι ένα νουκλεοτιδικό ανάλογο που αναπτύχθηκε έπειτα από πλέον της μιας δεκαετίας αντιιικής έρευνας. Έως τώρα είναι εγκεκριμένη σε περισσότερες από 50 χώρες παγκοσμίως, ενώ έχει διατεθεί σε σχεδόν 13 εκατομμύρια ασθενείς σε όλο τον κόσμο.
Το θεραπευτικό αποτύπωμα της ρεμδεσιβίρης
Μία μεγάλη σειρά μελετών αλλά και δεδομένα που συλλέχθηκαν σε πραγματικό χρόνο (RWE, Real World Evidence) επιβεβαιώνουν τη ρεμδεδιβίρη ως θεραπεία εκλογής από τις κατευθυντήριες οδηγίες με εδραιωμένο προφίλ ασφάλειας.
Ειδικότερα, τα δεδομένα (RWE) που ανακοινώθηκαν στο πρόσφατο 30ο Συνέδριο για τους Ρετροϊούς και τις ευκαιριακές Λοιμώξεις (CROI 2023) στις ΗΠΑ, και τα οποία προέκυψαν από τρεις αναλύσεις της βάσης δεδομένων Premier Healthcare για τη χορήγηση ρεμδεσιβίρης καθόλη τη διάρκεια εμφάνισης παραλλαγών του κορωνοιού, δηλαδή από τον Δεκέμβριο του 2020 έως τον Απρίλιο του 2022, δείχνουν ότι επιτεύχθηκε τριπλός στόχος:
– Η ρεμδεσιβίρη μείωσε τη θνητότητα σε νοσηλευόμενους ασθενείς με νόσο Covid-19, σε όλα τα επίπεδα οξυγόνου.
– Mείωσε τη θνητότητα σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς με νόσο Covid-19.
– Τέλος, μείωσε στατιστικώς σημαντικά έπειτα από τέσσερις εβδομάδες χορήγησής της σε ασθενείς με Covid-19, την πιθανότητα επανεισαγωγής στο νοσοκομείο.
Παράλληλα, το τεκμηριωμένο θεραπευτικό όφελος της ρεμδεσιβίρης σε ιδιαίτερα ευάλωτους πληθυσμούς αναδείχθηκε στο πλαίσιο του 33ου Ευρωπαϊκού Συνεδρίου Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοιμωδών Νοσημάτων (ECCMID) που πραγματοποιήθηκε στη Δανία. Αναδρομική μελέτη που παρουσιάστηκε, έδειξε ότι η θεραπεία με ρεμδεσιβίρη μειώνει τον κίνδυνο θανάτου λόγω Covid-19 στους ογκολογικούς ασθενείς. Μάλιστα, το θετικό αποτέλεσμα επιβεβαιώθηκε σε όλες τις παραλλαγές: o κίνδυνος θνησιμότητας ήταν μειωμένος κατά 25% με τη νόσο λόγω του αρχικού στελέχους κορωνοιού, κατά 32% λόγω της Δέλτα και ακόμη περισσότερο, κατά 40% λόγω της νόσησης με Omicron.
Άλλη ανάλυση κατέδειξε ότι η χορήγηση ρεμδεσιβίρης μειώνει τον κίνδυνο επανεισαγωγής σε νοσοκομείο για τους ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς που νοσηλεύονται με κορωνοϊό. Αξιολογήθηκαν 4.664 ανοσοκατεσταλμένοι ασθενείς. Για τους 2.332 που έλαβαν θεραπεία με ρεμδεσιβίρη, μειώθηκε ο κίνδυνος επανεισαγωγής μετά από δύο μήνες κατά 16% κατά τη διάρκεια της μετάλλαξης Δέλτα και κατά 13% κατά τη διάρκεια της Omicron.
Τέλος, άλλη μελέτη Φάσης 3 εστίασε στα καλά αποτελέσματα της θεραπείας με ρεμδεσιβίρη σε άτομα με μέτρια έως σοβαρή νεφρική δυσλειτουργία.
«Το εύρος των κλινικών και πραγματικών δεδομένων αποδεικτικών στοιχείων που παρουσιάστηκαν στο ECCMID υποστηρίζουν περαιτέρω το ισχυρό προφίλ αποτελεσματικότητας και ασφάλειας της ρεμδεσιβίρης. Τα δεδομένα καταδεικνύουν περαιτέρω τον ρόλο της στη μείωση της θνησιμότητας και των ποσοστών επανεισαγωγής στο νοσοκομείο σε ευάλωτους πληθυσμούς ασθενών» υπογράμμισε με αφορμή τις ανακοινώσεις στο ECCMID, ο Frank Duff, MD, Senior Vice President, Virology Therapeutic Area Head, Gilead Sciences .
Νέο αντιικό χάπι
Στο 33ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοιμωδών Νοσημάτων (ECCMID) δόθηκε έμφαση και στη δραστική ουσία οβελδεσιβίρη, ένα νέο αντιικό φάρμακο (χάπι) για τη λοίμωξη covid -19 το οποίο όταν μεταβολιστεί, λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο όπως η ρεμδεσιβίρη.
Ειδικότερα, ανακοινώθηκαν θετικά δεδομένα από τη Φάση 1 μελέτης (εκπονείται σε υγιείς ενήλικες). Τα πρώτα αποτελέσματα έδειξαν ότι η οβελδεσιβίρη επιτυγχάνει τον θεραπευτικό στόχο σταματώντας την αναπαραγωγή του κορωνοιού μέσω της αναστολής της ιικής πολυμεράσης RNA. Πλέον έχουν δρομολογηθεί δύο μελέτες Φάσης 3 – BIRCH και OAKTREE – σε μεγάλους πληθυσμούς για να αξιολογηθεί περαιτέρω η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια της οβελδεσιβίρης για τη θεραπεία κατ´ οίκον ασθενών με covid -19.