Η Επιτροπή Φαρμάκων για Ανθρώπινη Χρήση (CHMP) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (EMA) συστήνει την έγκριση του upadacitinib (15 mg, άπαξ ημερησίως) για τη θεραπεία της μη-ακτινολογικά επιβεβαιωμένης αξονικής σπονδυλαρθρίτιδας σε ενήλικες ασθενείς με αντικειμενικά σημεία φλεγμονής βάσει αυξημένων επιπέδων C-αντιδρώσας πρωτεΐνης (CRP) και/ή μαγνητικής τομογραφίας (MRI), οι οποίοι έχουν εμφανίσει ανεπαρκή ανταπόκριση σε μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (NSAIDs).
Η θετική γνωμοδότηση της Επιτροπής Φαρμάκων για Ανθρώπινη Χρήση (CHMP) αποτελεί μία επιστημονική σύσταση για παραχώρηση άδειας κυκλοφορίας προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία θα την αξιολογήσει και κατόπιν θα εκδώσει την απόφαση της Επιτροπής η οποία θα ισχύει σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και στην Ισλανδία, το Λιχτενστάιν, τη Βόρεια Ιρλανδία και στη Νορβηγία.
Στην κλινική μελέτη Φάσης 3 SELECT-AXIS για τη μη-ακτινολογικά επιβεβαιωμένη αξονική σπονδυλαρθρίτιδα (nr-axSpA) το upadacitinib πέτυχε το πρωτεύον καταληκτικό σημείο της ανταπόκρισης ASAS40 (βελτίωση κατά 40% με βάση τα κριτήρια ανταπόκρισης της Διεθνούς Εταιρείας για την Αξιολόγηση της Σπονδυλαρθρίτιδας), καθώς και τα πρώτα 12 από τα 14 ιεραρχημένα δευτερεύοντα καταληκτικά σημεία. Τα αποτελέσματα ασφάλειας έχουν ανακοινωθεί κατά το παρελθόν, χωρίς να εντοπιστούν νέοι κίνδυνοι σε σύγκριση με το γνωστό προφίλ ασφάλειας του upadacitinib.
Επί του παρόντος, το upadacitinib είναι εγκεκριμένο για χρήση στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε ασθενείς με μέτρια έως σοβαρή ενεργή ρευματοειδή αρθρίτιδα, ενεργή ψωριασική αρθρίτιδα, ενεργή αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, καθώς και μέτρια έως σοβαρή ατοπική δερματίτιδα.
Η χρήση του upadacitinib στη μη-ακτινολογικά επιβεβαιωμένη αξονική σπονδυλαρθρίτιδα δεν είναι εγκεκριμένη στις ΗΠΑ ή στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η αποτελεσματικότητα και η ασφάλειά του παραμένουν υπό αξιολόγηση.
Η αξονική σπονδυλαρθρίτιδα είναι μία χρόνια φλεγμονώδης νόσος η οποία επηρεάζει τη σπονδυλική στήλη, προκαλώντας οσφυαλγία, περιορισμένη κινητικότητα και δομική βλάβη. Περιλαμβάνει δύο επιμέρους παθήσεις, οι οποίες έχουν οριστεί κλινικά ως ακτινολογικά επιβεβαιωμένη αξονική σπονδυλαρθρίτιδα (αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα) και μη-ακτινολογικά επιβεβαιωμένη αξονική σπονδυλαρθρίτιδα (nr-axSpA). Στην αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, οι ασθενείς εμφανίζουν σαφή δομική βλάβη των ιερολαγόνιων αρθρώσεων η οποία είναι ορατή στην ακτινογραφία. Η μη-ακτινολογικά επιβεβαιωμένη αξονική σπονδυλαρθρίτιδα ορίζεται κλινικά από την απουσία σαφών ακτινολογικών ευρημάτων δομικής βλάβης στην ιερολαγόνια άρθρωση βάσει απλής ακτινογραφίας.
Το upadacitinib, που ανακαλύφθηκε και αναπτύχθηκε από τους επιστήμονες της AbbVie, είναι ένας εκλεκτικός και αναστρέψιμος αναστολέας JAK, ο οποίος μελετάται σε αρκετές φλεγμονώδεις παθήσεις ανοσολογικής αρχής. Σε ανθρώπινες κυτταρικές δοκιμασίες δραστικότητας, το upadacitinib αναστέλλει ειδικά τη σηματοδότηση από τις JAK1 ή JAK1/3 με λειτουργική εκλεκτικότητα έναντι των υποδοχέων της κυτοκίνης οι οποίοι δρουν κατά ζεύγη της JAK2.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το upadacitinib είναι εγκεκριμένο για τη θεραπεία ενηλίκων με μέτρια έως σοβαρή ενεργή ρευματοειδή αρθρίτιδα οι οποίοι έχουν ανταποκριθεί ανεπαρκώς ή οι οποίοι εμφανίζουν δυσανεξία σε ένα ή περισσότερα τροποποιητικά της νόσου αντιρευματικά φάρμακα (DMARDs), για τη θεραπεία της ενεργής ψωριασικής αρθρίτιδας σε ενήλικες ασθενείς, οι οποίοι έχουν ανταποκριθεί ανεπαρκώς ή εμφανίζουν δυσανεξία σε ένα ή περισσότερα DMARDs, για τη θεραπεία της ενεργής αγκυλοποιητικής σπονδυλίτιδας σε ενήλικες ασθενείς, οι οποίοι έχουν ανταποκριθεί ανεπαρκώς στη συμβατική θεραπεία και για τη θεραπεία ενηλίκων (15 mg και 30 mg) και εφήβων (15 mg) με μέτρια έως σοβαρή ατοπική δερματίτιδα.
Επιπλέον, βρίσκονται σε εξέλιξη κλινικές μελέτες Φάσης 3 του upadacitinib στην αξονική σπονδυλαρθρίτιδα, τη νόσο του Crohn, τη γιγαντοκυτταρική αρτηρίτιδα και την αρτηρίτιδα Takayasu. Η χρήση του upadacitinib στη μη-ακτινολογικά επιβεβαιωμένη αξονική σπονδυλαρθρίτιδα δεν έχει λάβει έγκριση και παραμένει υπό αξιολόγηση από τις ρυθμιστικές αρχές.
