«Κλειδώνουν» οι αλλαγές στο εμβολιαστικό πρόγραμμα της χώρας μας έπειτα από τη χθεσινή ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΜΑ) με την οποία δόθηκε το «πράσινο φως» για τη χορήγηση στους πολίτες των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) του μονοδοσικού εμβολίου για τον κορωνοϊό της αμερικανικής εταιρίας Johnson & Johnson. Στο μεταξύ, σήμερα ανοίγει η πρόσβαση για εμβολιαστικά ραντεβού για τους εκπαιδευτικούς καθώς και για τους πολίτες ηλικίας 55-59 χρόνων.
Όπως πληροφορείται το protothema.gr, τον Μάιο αναμένεται να ξεκινήσουν στην Ελλάδα οι εμβολιασμοί με το εμβόλιο της Johnson & Johnson – υπενθυμίζεται ότι βάσει του αρχικού προγραμματισμού και με την παραλαβή της πρώτης παρτίδας 33.600 εμβολίων την περασμένη εβδομάδα, είχε δρομολογηθεί ο προγραμματισμός ραντεβού να γίνεται από προχθές, ωστόσο οι εξελίξεις στις Ηνωμένες Πολιτείες και την ΕΕ έθεσαν σε στάση αναμονής την χώρα αναφορικά με την ένταξη του συγκεκριμένου σκευάσματος στο εμβολιαστικό πρόγραμμα.
Η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών με ψυχραιμία και νηφαλιότητα ανέμενε τις τελευταίες ημέρες τη σύσταση/οδηγία του ΕΜΑ σχετικά με το εμβόλιο της Johnson & Johnson, μετά τη γνωστοποίηση οκτώ περιστατικών από τις Ηνωμένες Πολιτείες για σοβαρές περιπτώσεις ασυνήθιστων θρόμβων αίματος που σχετίζονται με χαμηλά επίπεδα αιμοπεταλίων, σε άτομα που είχαν εμβολιαστεί με το σκεύασμα της εταιρίας – μάλιστα το ένα περιστατικό κατέληξε. Ανάλογη στάση είχε τηρήσει και κατά τη διερεύνηση των περιστατικών θρομβώσεων που γνωστοποιούνταν μετά τον εμβολιασμό με το σκεύασμα Vaxzevria της AstraZeneca.
Πλέον αναμένεται το θέμα να συζητηθεί τις αμέσως επόμενες ημέρες στην Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών, με τους Έλληνες επιστήμονες να εμφανίζονται έτοιμοι να ακολουθήσουν την επιστημονική πεπατημένη των συναδέλφων τους στους ευρωπαϊκούς ρυθμιστικούς φορείς, και να υποδεικνύουν τη χορήγηση του συγκεκριμένου εμβολίου ως ασφαλούς και αποτελεσματικού σκευάσματος κατά του κορωνοϊού.
Μένει να αποσαφηνιστεί εάν το μονοδοσικο εμβόλιο της Johnson & Johnson θα χορηγείται σε όλο τον πληθυσμό ή θα προσανατολιστεί σε συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες, όπως έγινε και με το εμβόλιο της AstraZeneca, για το οποίο έγινε σύσταση να χορηγείται σε άτομα ηλικίας άνω των 30 χρόνων.
Τι απασχόλησε τον ΕΜΑ
Σύμφωνα με τον ΕΜΑ, ο αναφερόμενος συνδυασμός θρόμβων αίματος και χαμηλών αιμοπεταλίων μετά τον εμβολιασμό είναι πολύ σπάνιος και τα συνολικά οφέλη του εμβολίου της Johnson & Johnson στην πρόληψη του κορωνοϊού υπερτερούν των κινδύνων που μπορεί να προκαλέσουν οι παρενέργειες.
Τόσο το εμβόλιο της J&J όσο και της AstraZeneca βασίζονται σε έναν αδενοϊό (ανενεργό ιό) που χρησιμοποιείται ως «δούρειος ίππος» για να μεταφερθεί μια ανοσοενισχυτική πρωτεΐνη στον οργανισμό του εμβολιαζόμενου και να οικοδομηθεί η προστασία έναντι του κορωνοϊού. Σε εμβολιαζόμενους με τα δύο αυτά εμβόλια έχει παρατηρηθεί η λεγόμενη «προθρομβωτική θρομβοπενία ανοσολογικής αιτιολογίας μετά από εμβολιασμό (VIPIT)». Πρόκειται για μια σπάνια ανεπιθύμητη ενέργεια που συνδυάζει θρομβοπενία και θρομβώσεις σε ασυνήθεις θέσεις, συχνότερα στους φλεβώδεις κόλπους του εγκεφάλου και στα σπλαγχνικά αγγεία.
Η πιθανότητα εκδήλωσης της σπάνιας αυτής παρενέργειας είναι 10 περιστατικά ανά 1 εκατ. χορηγούμενες δόσεις εμβολίου, ενώ η λοίμωξη Covid-19 μπορεί να προκαλέσει 165.000 θρομβοεμβολικά επεισόδια ανά 1 εκατ. ασθενείς. Αντιστοίχως το κάπνισμα ενοχοποιείται για 1.763 θρομβωτικά επεισόδια ανά 1 εκατ. καπνιστές και τα αντισυλληπτικά δισκία για 500-1.200 επεισόδια ανά 1 εκατ. γυναίκες.
Από τα διαθέσιμα στοιχεία για τα θρομβωτικά επεισόδια έπειτα από εμβολιασμό για τη νόσο Covid-19, φαίνεται ότι πρόκειται κυρίως για γυναίκες ηλικίας μικρότερης των 55χρόνων, με τον χρόνο εμφάνισης του συνδρόμου VIPIT να κυμαίνεται από 4 έως 28 ημέρες μετά τον εμβολιασμό. Οι ειδικοί θεωρούν ότι προς το παρόν δεν υπάρχει αποδεδειγμένη συσχέτισή του με προηγούμενο ιστορικό θρόμβωσης, θρομβοπενία ή κληρονομική θρομβοφιλία.
Τα χαρακτηριστικά του εμβολίου και οι δόσεις που αναμένει η Ελλάδα
Η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, ομότιμη καθηγήτρια Παιδιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, κυρία Μαρία Θεοδωρίδου, επισήμανε κατά την ενημέρωση της περασμένης Δευτέρας ότι διερευνώνται προδιαθεσικοί παράγοντες για τα εξαιρετικά σπάνια επεισόδια θρομβωτικών επεισοδίων, χαρακτηρίζοντας μάλιστα την κατάσταση αυτή ως ένα «επιστημονικό αίνιγμα» για την επίλυση του οποίου εργάζονται πολλοί ειδικοί.
Επίσης, εστίασε στα οφέλη του εμβολίου της J &J, τονίζοντας ότι είναι ασφαλές, πρακτικό και αποτελεσματικό με μία δόση. Όπως ανέφερε, μετά από 14 ημέρες αρχίζει να προστατεύει τον οργανισμό και η αποτελεσματικότητα εκδηλώνεται έπειτα από 28 ημέρες και είναι της τάξεως του 85%. Μετά από 49 ημέρες, προστατεύει πλήρως και από τη νόσηση και από τον θάνατο, με την αποτελεσμάτικότητά του να είναι παρόμοια και στις μεταλλάξεις.
Για το δίμηνο Μαΐου – Ιουνίου, οι συμφωνημένες δόσεις περιλαμβάνουν για την Ελλάδα, στο πλαίσιο των συμφωνιών της αμερικανικής εταιρίας με την ΕΕ, περίπου 300.000 εμβόλια τον Μάιο και 960.000 τον Ιούνιο. Συνολικά, δηλαδή, η Ελλάδα θα λάβει από την Johnson & Johnson σχεδόν 1,3 εκατομμύρια δόσεις που αντιστοιχούν σε ισάριθμους πολίτες εφόσον το εμβόλιο είναι μονοδοσικό, και που θα δώσουν μεγάλη «ώθηση» στην οικοδόμηση του τείχους ανοσίας.