Το Πρότυπο Κέντρο Κλινικών Μελετών, η Πνευμονολογική Κλινική «Πνοή» με το Τμήμα Επεμβατικής Πνευμονολογίας και το Τμήμα Ιατρικής Απεικόνισης του Metropolitan Hospital, παρουσιάζουν για πρώτη φορά στη χώρα μας το οργανωμένο Πρόγραμμα Προληπτικού Ελέγχου «Πνευμόνων Υγεία».
Το 2018 έχασαν τη ζωή τους από καρκίνο του πνεύμονα 1,6 εκατομμύρια άνθρωποι 45 ετών και άνω σε όλο τον κόσμο. Κατά το ίδιο έτος στην Ελλάδα, 8.343 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από αυτή τη νόσο, που αποτελεί μια παγκόσμια επιδημία, την πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο σε άντρες και γυναίκες. Σε παγκόσμιο επίπεδο, κάθε ώρα 203 άνθρωποι πεθαίνουν από καρκίνο του πνεύμονα. Οι θάνατοι που οφείλονται σε καρκίνο του πνεύμονα στη χώρα μας ξεπερνούν σε αριθμό το άθροισμα των θανάτων που οφείλονται στον καρκίνο του μαστού, στον καρκίνο του προστάτη και στον καρκίνο του παχέος εντέρου μαζί, τρεις από τους όγκους για τους οποίους υπάρχει αποδεδειγμένα αποτελεσματικός προληπτικός έλεγχος.
Ο καρκίνος του πνεύμονα κατά κανόνα διαγιγνώσκεται σε προχωρημένα στάδια και αυτό συμβαίνει γιατί δίνει συμπτώματα αργά ή συμπτώματα που μπορεί να υποτιμηθούν σε έναν βαρύ καπνιστή. Το κάπνισμα είναι πλέον ένας αποδεδειγμένα αιτιολογικός παράγοντας για την εμφάνιση καρκίνου του πνεύμονα, ωστόσο μπορεί να νοσήσουν και μη καπνιστές. Αυτό κάνει την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση της νόσου περισσότερο από αναγκαία για όλους και κυρίως για τους καπνιστές.
Τα τελευταία χρόνια το μοναδικό, αποδεδειγμένα χρήσιμο εργαλείο για πρώιμη διάγνωση του καρκίνου του πνεύμονα είναι η χρήση αξονικής τομογραφίας θώρακα με χαμηλή δόση ακτινοβολίας και χωρίς σκιαγραφικό (low-dose CT, LDCT), δηλαδή τομογραφία με περίπου το 1/3 της ακτινοβολίας μιας κλασικής αξονικής θώρακα. Η τομογραφία αυτή έχει αποδειχθεί εξαιρετικά χρήσιμη ως διαγνωστικό μέσο πραγματοποιούμενη ετησίως σε άτομα υψηλού κινδύνου: ενήλικες άντρες και γυναίκες 50-80 ετών, βαρείς καπνιστές, που καπνίζουν τώρα ή διέκοψαν μέσα στα τελευταία 15 χρόνια, και με ένα ιστορικό καπνίσματος τουλάχιστον 30 «πακέτα-έτη» (pack-years). Ο δείκτης «πακέτα-έτη» υπολογίζεται με τον αριθμό των πακέτων τσιγάρων που καπνίζει ημερησίως ένας καπνιστής πολλαπλασιαζόμενο επί τον αριθμό των ετών που καπνίζει (π.χ. ένα πακέτο τσιγάρα την ημέρα για 30 έτη ή 2 πακέτα για 15 έτη = 30 «πακέτα-έτη»).
Σε προληπτικό έλεγχο μπορεί να υποβληθούν ανεξάρτητα από το ιστορικό καπνίσματος και άτομα με βεβαρημένο οικογενειακό ιστορικό καρκίνου πνεύμονα. Ο προσυμπτωματικός έλεγχος με αξονική τομογραφία χαμηλής δόσης ακτινοβολίας είναι πλέον εγκεκριμένος για ομάδες υψηλού κινδύνου στις ΗΠΑ και ήδη και σε κάποιες χώρες της Ευρώπης. Στη χώρα μας η συζήτηση αυτή δεν έχει καν αρχίσει, παρότι κατέχουμε τα θλιβερά πρωτεία σε αριθμό καπνιστών κάτω των 45 ετών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Πρόγραμμα Προληπτικού Ελέγχου «Πνευμόνων Υγεία»
Το Πρόγραμμα Προληπτικού Ελέγχου «Πνευμόνων Υγεία» που ετοίμασε το Metropolitan Hospital είναι το πρώτο οργανωμένο πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου για έγκαιρη διάγνωση καρκίνου πνεύμονα και περιλαμβάνει αρχική συμβουλευτική συζήτηση και εκτίμηση του κινδύνου από ειδικό ιατρό-σύμβουλο, στη συνέχεια, εφόσον πληρούνται τα κριτήρια ένταξης στο Πρόγραμμα, ακολουθεί αξονική τομογραφία χαμηλής δόσης ακτινοβολίας, και τα αποτελέσματά της ανακοινώνονται στο ενδιαφερόμενο άτομο σε δεύτερη συμβουλευτική συνεδρία.
Μια Ομάδα εξειδικευμένων επιστημόνων υγείας απαρτιζόμενη από ογκολόγους και πνευμονολόγους θα προσφέρει τη συμβουλευτική προσέγγιση στο πλαίσιο εβδομαδιαίου εξωτερικού ιατρείου. Θα υπάρχει καταγραφή και ανάκληση ανά έτος για έλεγχο στα άτομα με αρνητικά ευρήματα που πληρούν τα κριτήρια με βάση τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες. Ταυτόχρονα, και εφόσον το εξετασθέν άτομο εξακολουθεί το κάπνισμα, θα παραπέμπεται στο Ιατρείο Διακοπής Καπνίσματος. Σε περίπτωση παθολογικού ευρήματος στην αξονική τομογραφία, μετά από διεπιστημονικό συμβούλιο θα δίδονται συγκεκριμένες συστάσεις για την περαιτέρω διαχείριση: επανέλεγχος με νέα αξονική σε ορισμένο χρονικό διάστημα με βάση τους διεθνείς αλγορίθμους παρακολούθησης πνευμονικών όζων ή περαιτέρω διαγνωστική προσέγγιση από τα ειδικά τμήματα του Metropolitan Hospital: Επεμβατικής Πνευμονολογίας, Επεμβατικής Ακτινολογίας ή Ελάχιστα Επεμβατικής Θωρακοχειρουργικής.
Το θεραπευτήριο Metropolitan διαθέτει τις προδιαγραφές, την απαιτούμενη στελέχωση από ιατρούς υψηλού επιστημονικού κύρους και τον απαραίτητο τεχνολογικό εξοπλισμό αιχμής για την εφαρμογή όχι μιας απλής αξονικής τομογραφίας θώρακα αλλά πρωτοπόρων στην Ελλάδα τεχνικών απεικόνισης. Έτσι, μπορεί να προσφέρει με πλήρη επάρκεια το καινοτόμο αυτό ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Προληπτικού Ελέγχου «Πνευμόνων Υγεία», όπως και τη διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση των ασθενών με παθολογικά ευρήματα σύμφωνα με τους παγκόσμια εφαρμοζόμενους διαγνωστικούς και θεραπευτικούς αλγορίθμους αποζητώντας πάντα το μέγιστο όφελος για τον ασθενή στον συντομότερο δυνατό χρόνο και με το λιγότερο δυνατόν κόστος.
Επιπλέον, στο πλαίσιο της κοινωνικής προσφοράς μέσω της στρατηγικής συνεργασίας του Ομίλου HHG και του Metropolitan Hospital με τον πρώτο μη κερδοσκοπικό φορέα για τον καρκίνο του πνεύμονα στη χώρα μας, τον φορέα FairLife-Φροντίδα και Πρόληψη για τον καρκίνο του πνεύμονα στη μνήμη του Simon Bell, το Πρόγραμμα Προληπτικού Ελέγχου «Πνευμόνων Υγεία» θα προσφέρεται δωρεάν σε άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς, ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, μέσω του FairLife L.C.C.
FAIRLIFE-Φροντίδα και Πρόληψη για τον καρκίνο του πνεύμονα (FAIRLIFE L.C.C)
Ο πρώτος μη κερδοσκοπικός κοινωνικός φορέας για τον καρκίνο του πνεύμονα, ο φορέας FairLife-Φροντίδα και Πρόληψη για τον καρκίνο του πνεύμονα δημιουργήθηκε στη μνήμη του Simon Βell, 57 ετών, πατέρα 2 ανήλικων παιδιών που έχασε τη μάχη με τον καρκίνο του πνεύμονα τον Αύγουστο του 2020. Η αποστολή του FAIRLIFE L.C.C. είναι να υποστηρίξει τον ασθενή που πάσχει από καρκίνο του πνεύμονα σε όλη τη δύσκολη διαδρομή του από τη διάγνωση μέχρι τη θεραπεία και παράλληλα να ευαισθητοποιήσει το ευρύ κοινό για την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση, με σκοπό τη μείωση της θνησιμότητας, την πρόσβαση σε διαγνωστικές μεθόδους, κλινικές μελέτες, καθώς και την εξασφάλιση ίσων ευκαιριών πρόσβασης σε καινοτόμες θεραπείες.