Ερευνητές από ελληνικά πανεπιστήμια, όπως το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, δημοσίευσαν στο Nutrition Journal μια μελέτη που εξετάζει πώς οι Έλληνες ενσωματώνουν τη βιώσιμη διατροφή στην καθημερινότητά τους. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με το ερωτηματολόγιο Sustainable HEalthy Diet (SHED) και συμμετείχαν 607 ενήλικες, αξιολογώντας τις διατροφικές τους συνήθειες, την περιβαλλοντική τους συνείδηση και τις προτιμήσεις τους στην αγορά τροφίμων.
Η βιώσιμη διατροφή βασίζεται σε τρόφιμα με χαμηλό περιβαλλοντικό αντίκτυπο που είναι οικονομικά προσιτά και προστατεύουν τη βιοποικιλότητα, διατηρώντας τα πολιτιστικά στοιχεία κάθε περιοχής. Η μελέτη διερεύνησε τον βαθμό στον οποίο οι Έλληνες ακολουθούν αυτή τη διατροφή και πώς αντιλαμβάνονται τα περιβαλλοντικά της οφέλη.
Τι έδειξε το ερωτηματολόγιο SHED για τις συνήθειες των Ελλήνων;
Τα αποτελέσματα έδειξαν ισχυρή σχέση μεταξύ της υγιεινής διατροφής, των φυτικών τροφών και της ευαισθητοποίησης για βιολογικά προϊόντα. Οι συμμετέχοντες που έδιναν προτεραιότητα στην υγιεινή διατροφή απέφευγαν την υπερβολική κατανάλωση αλατιού, ζάχαρης και υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων, ενώ το 75% ετοίμαζε καθημερινά σπιτικά γεύματα. Παρόλο που το 94,6% των ερωτηθέντων προσδιορίστηκαν ως flexitarians, η κατανάλωση κρέατος παρέμενε υψηλή -αν και σημειώθηκε μια έντονη προτίμηση στα όσπρια. Ωστόσο, παρά την αυξανόμενη ευαισθητοποίηση, το 86,8% των συμμετεχόντων δεν κάλυπτε τις συνιστώμενες πέντε μερίδες φρούτων και λαχανικών την ημέρα.
Η έρευνα ανέδειξε, επίσης, διαφορές στις διατροφικές επιλογές ανδρών και γυναικών. Συγκεκριμένα:
- Οι άνδρες προτιμούσαν αγορές από supermarkets και ηλεκτρονικά καταστήματα, ενώ οι γυναίκες τα τοπικά παντοπωλεία
- Οι γυναίκες απέφευγαν τα λιπαρά κρέατα, επιλέγοντας όσπρια, ψάρια και πουλερικά
- Το νερό βρύσης ήταν η κύρια επιλογή για το 54,9% των συμμετεχόντων συνολικά
- Το 47,8% επέλεγε αναψυκτικά σπάνια, με τους άνδρες να εμφανίζουν την υψηλότερη κατανάλωση
- Οι άνδρες κατανάλωναν περισσότερο κρέας από τις γυναίκες
- Οι γυναίκες ήταν πιο πιθανό να ακολουθήσουν δίαιτα φυτικής προέλευσης λόγω κοινωνικών, ηθικών και υγειονομικών κινήτρων
Όσον αφορά τη βιωσιμότητα, οι συμμετέχοντες αναγνώριζαν τη σημασία της μείωσης των αποβλήτων τροφίμων αλλά το 67,2% σπάνια έκανε κομποστοποίηση. Ωστόσο, το 74% στόχευε στην ελαχιστοποίησή τους και το 60% προτιμούσε τρόφιμα χωρίς φυτοφάρμακα. Σχεδόν οι μισοί επέλεξαν βιολογικά προϊόντα -κυρίως φρούτα και λαχανικά -επηρεασμένοι από τα οφέλη για την υγεία, τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και την ασφάλεια.
Πολλοί υποστήριζαν τα τοπικά καταστήματα ή τις απευθείας αγορές από αγρότες, προωθώντας την κυκλική οικονομία και την υιοθέτηση περιβαλλοντικά υπεύθυνων επιλογών. Βέβαια, αν και το 90% είχε πρόσβαση σε κάδους ανακύκλωσης, μόνο το 25% τους χρησιμοποιούσε με συνέπεια.
Εν κατακλείδι, η έρευνα καταδεικνύει πως, παρά τη γενική ευαισθητοποίηση, η εφαρμογή ορισμένων βιώσιμων πρακτικών, όπως η μείωση της κατανάλωσης κρέατος και η κομποστοποίηση, παραμένει περιορισμένη. Αν και, όπως αναφέρουν οι ερευνητές, χρησιμοποιήθηκε ένα μη τυχαίο, κυρίως γυναικείο, τεχνολογικά καταρτισμένο δείγμα, περιορίζοντας τη γενίκευση, τα ευρήματα υπογραμμίζουν την ανάγκη για περισσότερες υποδομές στην Ελλάδα, ώστε να ενισχυθεί το ενδιαφέρον του κοινού και να προωθηθούν οι βιώσιμες πρακτικές.
Βιώσιμη διατροφή: Τι περιλαμβάνει το βιώσιμο μέλλον των τροφίμων και του πλανήτη
Το ιδανικό υποκατάστατο κρέατος με μηδενικό οικολογικό αποτύπωμα – Θα το δοκιμάσετε;
