Η ρεσβερατρόλη, ισχυρή αντιοξειδωτική πολυφαινόλη που αφθονεί στο κόκκινο σταφύλι (και το κρασί τους) τα βατόμουρα, τα σμέουρα (φραμπουάζ) και τα φιστίκια, θα αποτελέσει το αντικείμενο νέας έρευνας για τη διερεύνηση των προστατευτικών της ιδιοτήτων έναντι του καρκίνου του παχέος εντέρου.
Πρόκειται για τη μελέτη COLO-PREVENT, με επικεφαλής ερευνητές από το Πανεπιστήμιο και το Εθνικό Ινστιτούτο Έρευνας για την Υγεία και την Κοινωνική Φροντίδα (NIHR) του Κέντρου Βιοϊατρικών Ερευνών του Λέστερ και χρηματοδότηση από το βρετανικό Κέντρο Έρευνας για τον Καρκίνο (Cancer Research UK), η οποία εξετάζει σειρά από ουσίες που θα μπορούσαν να αποτελέσουν τα επόμενα φάρμακα για την πρόληψη της νόσου, μεταξύ των οποίων συμπληρώματα διατροφής όπως η ρεσβερατρόλη και ευρέως χρησιμοποιούμενα φάρμακα όπως η ασπιρίνη και μετφορμίνη.
Σωρεία μελετών κατά το παρελθόν έχουν αποδώσει στη ρεσβερατρόλη αντιγηραντικές ιδιότητες ενώ έχει επιδείξει ευεργετικά αποτελέσματα στην ανακούφιση από τα συμπτώματα των φλεγμονωδών νοσημάτων του εντέρου και οφέλη για την υγεία παρόμοια με την τήρηση μιας δίαιτας χαμηλών θερμίδων και την τακτική άσκηση.
Σε σχέση με την αντικαρκινική της δράση, προηγούμενες έρευνες με επικεφαλής την καθηγήτρια Karen Brown από το Πανεπιστήμιο του Λέστερ διαπίστωσαν ότι η απομονωμένη από άλλες ουσίες ρεσβερατρόλη μπορεί να αναστείλει την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων σε μικρές δόσεις. Μέσα από χρόνια επίπονης έρευνας, διαπιστώθηκε ότι ρεσβερατρόλη μπορεί να φτάσει άπεπτη στο έντερο και ότι επιβραδύνει την ανάπτυξη όγκων σε ποντίκια και δείγματα ανθρώπινων ιστών. Τα ευρήματα αυτά οδήγησαν στη δοκιμή COLO-PREVENT.
Επισημαίνεται ότι η κλινική δοκιμή, καθώς οι προηγηθείσες μελέτες που αποτέλεσαν βάση της, χρησιμοποιεί ρεσβερατρόλη στην αγνή της μορφή (απομονωμένη) και όχι κόκκινο κρασί. Η κατανάλωση κόκκινου κρασιού δεν προλαμβάνει τον καρκίνο, ενώ το αλκοόλ αποτελεί αναγνωρισμένη αιτία της νόσου και συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης 7 διαφορετικών τύπων καρκίνου.
Photo: Shutterstock
Η σημασία της δοκιμής COLO-PREVENT
Τα επόμενα χρόνια, η δοκιμή COLO-PREVENT θα στρατολογήσει 1.300 ασθενείς 50-73 ετών από 60 τοποθεσίες στην Αγγλία και την Ουαλία, οι οποίοι έχουν συμμετάσχει στο πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου για καρκίνο του εντέρου του βρετανικού συστήματος υγείας (NHS) και έχουν πολύποδες, μικρές διογκώσεις στην επένδυση του εντέρου που θα μπορούσαν να εξαλλαγούν σε καρκινικές.
Οι συμμετέχοντες θα υποβληθούν σε αφαίρεση των πολυπόδων και υποβληθούν σε θεραπεία, με ασπιρίνη ή ασπιρίνη και μετφορμίνη στη βασική δοκιμή και ρεσβερατρόλη ή ένα εικονικό φάρμακο στη δευτερεύουσα μελέτη. Οι συμμετέχοντες της βασικής κλινικής δοκιμής θα λαμβάνουν τα φάρμακα καθημερινά για τρία χρόνια, ενώ της δευτερεύουσας μελέτης για ένα έτος. Στη συνέχεια, όλοι οι συμμετέχοντες θα υποβληθούν σε κολονοσκόπηση για τον έλεγχο επανεμφάνισης πολυπόδων και, σε περίπτωση θετικού αποτελέσματος, θα αξιολογηθεί το μέγεθός του συγκριτικά με αυτούς που αφαιρέθηκαν στην αρχή της δοκιμής.
Σε περίπτωση που η μελέτη καταλήξει στο επιθυμητό αποτέλεσμα, οποιαδήποτε από τις θεραπείες που ελέγχθηκαν θα μπορούσε να χορηγείται σε άτομα επιλέξιμα για το πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου, μειώνοντας έτσι την πιθανότητα δημιουργίας πολυπόδων στο έντερο και, κατ’ επέκταση, τον μελλοντικό κίνδυνο καρκίνου.
Ο Σύμβουλος Γαστρεντερολογίας στο Γενικό Νοσοκομείο του Kettering και επικεφαλής ερευνητής της δοκιμής COLO-PREVENT, Δρ Ajay Verma, δήλωσε: «Το ιερό δισκοπότηρο στη φροντίδα για τον καρκίνο είναι η πρόληψή του. Η δοκιμή COLO-PREVENT είναι ένας συναρπαστικός νέος τρόπος για να εξετάσουμε την πρόληψη του καρκίνου σε ένα διευρυμένο σύνολο ανθρώπων, για έναν καρκίνο που κοστίζει χιλιάδες ζωές κάθε χρόνο».
Διώχνοντας τον φόβο του καρκίνου
Ο Mark Hull, καθηγητής Μοριακής Γαστρεντερολογίας στο Πανεπιστήμιο του Λιντς και κύριος ερευνητής της μελέτης COLO-PREVENT, δήλωσε: «Όταν εντοπίζονται πολύποδες του εντέρου, η αφαίρεσή τους δεν εγγυάται ότι δεν θα επανέλθουν ή ότι δεν θα γίνουν καρκίνος στο μέλλον. Μέσω της θεραπευτικής πρόληψης, προσπαθούμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να μειώσουμε τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου και η δοκιμή COLO-PREVENT είναι ένας μόνο από τους τρόπους για να το επιτύχουμε».
Ο εκτελεστικός διευθυντής Έρευνας και Καινοτομίας στο Cancer Research UK, Δρ Iain Foulkes, δήλωσε: «Η δοκιμή COLO-PREVENT είναι μία από τις μεγαλύτερες δοκιμές θεραπευτικής πρόληψης στο Ηνωμένο Βασίλειο. Οι γνώσεις που θα αποκτηθούν από τη δοκιμή θα αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε την πρόληψη του καρκίνου και θα δώσουν σε περισσότερους ανθρώπους την ευκαιρία για μεγαλύτερη και καλύτερη ζωή, χωρίς τον φόβο του καρκίνου».
Πρόληψη μέσα από τον τρόπο ζωής
Η καθηγήτρια Karen Brown, δήλωσε: «Ο καλύτερος τρόπος πρόληψης του καρκίνου του παχέος εντέρου προς το παρόν είναι να βελτιώσουμε τον τρόπο ζωής μας – να σταματήσουμε το κάπνισμα, να διατηρούμε ένα υγιές βάρος, να μειώσουμε την κατανάλωση αλκοόλ και να έχουμε μια υγιεινή, ισορροπημένη διατροφή. Ωστόσο, μπορούμε να ενισχύσουμε αυτές τις προσπάθειες υιοθετώντας τη θεραπευτική πρόληψη, αξιοποιώντας τις γνώσεις μας σχετικά με τη βιολογία του καρκίνου για την ανάπτυξη φαρμάκων που μπορούν να τον αποτρέψουν στα αρχικά του στάδια».
«Συμμετέχω για να έχουν οι επόμενες γενιές τις θεραπείες που στερήθηκε ο πατέρας μου»
Ο 66χρονος David Trusler από το Market Harborough στο Leicestershire, είναι από τους πρώτους ασθενείς που συμμετέχουν στη δοκιμή COLO-PREVENT. Πριν από έντεκα χρόνια, ο David διαγνώστηκε με καρκίνο του προστάτη. «Για μένα, η διάγνωση με καρκίνο του προστάτη ήταν σαν να βρίσκομαι σε ταινία τρόμου του Hitchcock. Μετά τις λέξεις “έχετε καρκίνο” και δεν μπόρεσα να ακούσω τίποτα άλλο. Όταν βγήκα από το δωμάτιο, τα πόδια μου λύγισαν». Ο David υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του αδένα. Η θεραπεία ήταν επιτυχής και ο καρκίνος δεν επέστρεψε.
Ο Trusler συμμετέχει στο πρόγραμμα προληπτικού ελέγχου εντέρου του NHS από το 2018, και τα αποτελέσματά του ήταν φυσιολογικά μέχρι πρόσφατα τον Ιούνιο του 2024, οπότε η εξέταση προληπτικού ελέγχου έδειξε ευρήματα. «Η πρώτη μου σκέψη ήταν “όχι πάλι”. Ήμουν πολύ αγχωμένος για το τι θα μπορούσαν να βρουν, αν και εντυπωσιάστηκα από το πόσο γρήγορα με κάλεσαν για κολονοσκόπηση μετά τα αποτελέσματα».
Η κολονοσκόπηση είχε αποκαλύψει δύο μεγάλους πολύποδες που θα μπορούσαν να εξαλλαγούν σε καρκίνο. Έτσι, του προτάθηκε να συμμετάσχει στη δοκιμή COLO-PREVENT. «Έχασα τον πατέρα μου από καρκίνο του παχέος εντέρου όταν ήμουν 17 ετών. Ήμασταν πολύ δεμένοι. […] Όταν διαγνώστηκε τη δεκαετία του ’70, δεν υπήρχαν μαγνητικές τομογραφίες, ούτε υπέρηχοι. Πολλές από τις εξελίξεις στην αντικαρκινική θεραπεία που έχουμε σήμερα δεν υπήρχαν τότε. Συμμετέχω σε αυτή τη δοκιμή για τον πατέρα μου, ώστε οι επόμενες γενιές να έχουν τις θεραπείες που εκείνος δεν είχε ποτέ» δήλωσε ο Trusler.
Καρκίνος Παχέος Εντέρου: 6 τρόποι να μειώσουμε τον κίνδυνο νόσου
Καρκίνος Παχέος Εντέρου: Η διατροφή που μειώνει τον κίνδυνο νόσου
Καρκίνος Παχέος Εντέρου: Τα τρόφιμα που αυξάνουν τον κίνδυνο νόσου
