Οι περισσότεροι λατρεύουν τις γλυκές λιχουδιές, είτε πρόκειται για ένα λαχταριστό, σοκολατένιο σουφλέ, είτε για ένα σιροπιαστό γαλακτομπούρεκο ή ακόμη για ένα τραγανό μιλφέιγ. Ορισμένοι υποστηρίζουν, μάλιστα, ότι θα μπορούσαν να τρέφονται αποκλειστικά με γλυκά, αν αυτό ήταν εφικτό. Όλοι, όμως, γνωρίζουν ότι η υπερβολική κατανάλωση σακχάρων είναι ανθυγιεινή και μπορεί να οδηγήσει σε μια σειρά από σοβαρά προβλήματα υγείας.
Οι γλυκατζήδες, λοιπόν, αναζητούν ανά τακτά χρονικά διαστήματα τρόπους να μειώσουν την πρόσληψη σακχάρων, όμως τίποτα δεν έχει δείξει να λειτουργεί ευρέως. Μια ομάδα επιστημόνων από το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Nanyang της Σιγκαπούρης (NTU) υποστηρίζει τώρα ότι έχει την απάντηση στο πρόβλημα: Μετά από μια σειρά πειραμάτων, οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η παρακολούθηση βίντεο που απεικονίζουν ανθρώπους να καταναλώνουν γλυκά μπορεί στην πραγματικότητα να μειώσει την επιθυμία για πρόσληψη σακχάρων. Τα νέα επιστημονικά συμπεράσματα δημοσιεύονται στο Scientific Reports.
Στη μελέτη συμμετείχαν 317 κάτοικοι της Σιγκαπούρης, ηλικίας 21 – 28 ετών. Ορισμένοι εξ αυτών παρακολούθησαν 30 φορές ένα βίντεο που απεικόνιζε ένα άτομο να τρώει καραμέλες, ενώ οι υπόλοιποι είδαν ένα βίντεο με ένα νόμισμα να μπαίνει σε ένα πλυντήριο, επίσης 30 φορές. Η προβολή βίντεο περιέλαβε τη χρήση καινοτόμων τεχνολογιών, όπως ακουστικά εικονικής πραγματικότητας (VR) ή επαυξημένης πραγματικότητας (AR), βίντεο 360 μοιρών και παρακολούθηση κίνησης, χαρίζοντας στους συμμετέχοντες την αίσθηση ότι συμμετέχουν ενεργά στη διαδικασία και όχι ότι αποτελούν παθητικούς θεατές. Η συνολική διάρκεια προβολής των βίντεο ήταν 8 λεπτά. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι συμμετέχοντες που παρακολούθησαν το βίντεο με τον άνθρωπο που έτρωγε καραμέλες κατανάλωναν στη συνέχεια κατά μέσο όρο 1/3 λιγότερα γλυκά (32% – 38%) συγκριτικά με όσους είχαν παρακολουθήσει το άλλο βίντεο.
Οι επιστήμονες ήθελαν να διερευνήσουν κατά πόσο τέτοια βίντεο επηρεάζουν τις συνήθειες υπερφαγίας, πιστεύοντας ότι η προβολή τους θα δημιουργούσε έντονη επιθυμία ή ανθυγιεινές διατροφικές συμπεριφορές. Τα αποτελέσματα, ωστόσο, έδειξαν τον ακριβώς αντίθετο συσχετισμό. Ο Επίκουρος Καθηγητής Benjamin Li Junting, από το Wee Kim Wee School of Communication (WKWSCI) του NTU, ο οποίος ηγήθηκε της μελέτης, είπε: «Φαίνεται ότι το να βλέπεις κάποιον να καταναλώνει τόσο μεγάλες ποσότητες γλυκών προκαλεί εξοικείωση και οδηγεί σε κάποιο είδος κορεσμού».
Οι ερευνητές υποστήριξαν ότι η επανειλημμένη παρακολούθηση του βίντεο κάνει τους συμμετέχοντες να φαντάζονται ότι καταπίνουν και δοκιμάζουν την καραμέλα, οδηγώντας τους να σκεφτούν ή να πιστέψουν ότι είχαν ήδη καταναλώσει την καραμέλα, μειώνοντας την επιθυμία τους γι’ αυτήν. Εξήγησαν, παράλληλα, ότι η μειωμένη επιθυμία προκλήθηκε από μια επίδραση που ονομάζεται συνήθεια και ισοδυναμεί με μια μείωση στη φυσιολογική και συμπεριφορική απόκριση κάποιου, που προκύπτει από επαναλαμβανόμενη διέγερση. Ως εκ τούτου, τα άτομα που έχουν συνηθίσει σε κάτι αποκτούν λιγότερα κίνητρα να ανταποκρίνονται σε τροφικές ενδείξεις, δείχνοντας λιγότερη επιθυμία να αποκτήσουν ή να καταναλώσουν ένα τρόφιμο.
«Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι η προβολή βίντεο που σχετίζονται με τα τρόφιμα μπορεί να είναι ένας τρόπος να προκληθεί κορεσμός και να μειωθεί η ποσότητα φαγητού που καταναλώνεται. Αυτό θα μπορούσε να είναι χρήσιμο για άτομα που θέλουν να περιορίσουν την όρεξή τους ή να διαχειριστούν ψυχαναγκαστικές διατροφικές συμπεριφορές. Οι κλινικοί γιατροί μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτή τη μέθοδο στις θεραπευτικές παρεμβάσεις για ασθενείς» αναφέρουν.
Άλλη μια αίσθηση που «χορταίνει»
Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, η όραση δεν είναι η μόνη αίσθηση που «χορταίνει». Παρόμοιες επιδράσεις έχει και η όσφρηση. Είναι γνωστό ότι η μυρωδιά παίζει καθοριστικό ρόλο στην αντίληψή μας για το φαγητό και τις διατροφικές μας συμπεριφορές.
Για να ελέγξουν την επίδραση της μυρωδιάς στην κατανάλωση, σε συνδυασμό με τα οπτικά ερεθίσματα, οι ερευνητές επανέλαβαν το πείραμα, διαδίδοντας στον χώρο όπου βρίσκονταν οι συμμετέχοντες, το άρωμα της σοκολάτας, ενώ παράλληλα εκείνοι παρακολουθούσαν τα ίδια βίντεο. Το αποτέλεσμα αυτής της δοκιμής έδειξε ότι η μυρωδιά σοκολάτας κατά την παρακολούθηση των βίντεο είχε ως αποτέλεσμα οι συμμετέχοντες να καταναλώνουν 11% λιγότερα ζαχαρωτά απ’ ό,τι όταν έβλεπαν τα ίδια επαναλαμβανόμενα βίντεο χωρίς κάποια μυρωδιά να τα συνοδεύει.
Ο αναπληρωτής καθηγητής Li σχολίασε σχετικά: «Η μυρωδιά της σοκολάτας είχε παρόμοιο αποτέλεσμα εξοικείωσης, μειώνοντας την επιθυμία των συμμετεχόντων για κατανάλωση γλυκών. Η μελέτη μας διαπίστωσε ότι η έκθεση σε άρωμα φαγητού μαζί με οπτικά σημάδια τροφής μπορεί να οδηγήσει σε αισθητηριακή διέγερση, την οποία ορισμένοι ειδικοί ορίζουν ως «ενσωματωμένη γνώση». Τα ευρήματα είναι λογικά, καθώς η εμπειρία κατανάλωσης φαγητού περιλαμβάνει συνήθως περισσότερες από μία αισθήσεις και η προσθήκη αρώματος φαγητού φαίνεται ότι ενισχύει το αίσθημα κορεσμού».
Διαβάστε ακόμη:
Δεν ζείτε χωρίς γλυκό; Τι αποκαλύπτουν οι προτιμήσεις για τον χαρακτήρα σας
Η Νο1 κίνηση για επιτυχημένη απώλεια βάρους
Ζάχαρη: Έξι πράγματα που κάνουν καθημερινά οι διατροφολόγοι για να την καταναλώνουν χωρίς ενοχές