Η πάρεση προσώπου είναι μια νευρολογική πάθηση που εκδηλώνεται ως αδυναμία κίνησης των μυών της μιας πλευράς του προσώπου, η οποία οφείλεται σε μια προσβολή του προσωπικού νεύρου (VII εγκεφαλική συζυγία) και μπορεί να είναι παροδική ή μόνιμη. Σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Τάκη, Νευρολόγο και Διευθυντή του Τμήματος Αγγειακών Παθήσεων του Εγκεφάλου στο Metropolitan General, το προσωπικό νεύρο είναι υπεύθυνο για την κινητική νεύρωση μυών του προσώπου, για την αισθητική νεύρωση μικρού τμήματος του έξω ακουστικού πόρου, για την αίσθηση της γεύσης στα πρόσθια 2/3 της γλώσσας, καθώς και για την παραγωγή δακρύων (δακρυϊκούς και ρινικούς αδένες) και σάλιου (σιελογόνους αδένες, υπογνάθιο και υπογλώσσιο).
Τα αίτια της πάρεσης μπορεί να είναι ιδιοπαθή (ιδιοπαθής πάρεση προσώπου ή πάρεση του Bell, συχνότερη αιτία πάρεσης σε ποσοστό 49−51%), τραυματικά (όπως τραυματισμός στο κεφάλι με κάταγμα του κροταφικού οστού) , ιατρογενή (π.χ. χειρουργική του μέσου ωτός ή της παρωτίδας, λίφτινγκ προσώπου), λοιμώδη (π.χ. λοίμωξη από έρπητα ζωστήρα/VZV, σύνδρομο Ramsay Hunt, νόσος του Lyme, λοιμώδης μονοπυρήνωση κ.α.), νεοπλασματικά (π.χ. ακουστικό νευρίνωμα, μηνιγγίωμα, σβάννωμα/schwannoma, κακοήθεις όγκοι στην παρωτίδα κ.α.) και άλλα αίτια όπως νοσήματα μεταβολικά (π.χ. σακχαρώδης διαβήτης, υπερθυρεοειδισμός, υπέρταση), αυτοάνοσα (π.χ. σαρκοείδωση, κοκκιωμάτωση Wegener) και νευρολογικά (π.χ. πολλαπλή σκλήρυνση, μυασθένεια gravis, σύνδρομο Guillain-Barré, σύνδρομο Miller Fisher). Σύμφωνα με εκτιμήσεις, στην Ελλάδα καταγράφονται περί τα 1.500 περιστατικά.
Τα συμπτώματα που εμφανίζει κατά την πάρεση του προσώπου ο ασθενής είναι:
- Ασυμμετρία στο πρόσωπο με έλξη της γωνίας του στόματος προς την υγιή πλευρά
- Εξαφάνιση ρυτίδωσης
- Λαγόφθαλμο (μικρή πτώση βλεφάρου)
- Σιελόρροια
- Αδυναμία σύσφιξης του βλεφάρου, επίδειξης δοντιών, ανύψωσης φρυδιών, σφυρίγματος, σύσφιξης του χείλους ή διατήρηση τους φαγητού στο στόμα
- Προοδευτική ατροφία των μυών του προσώπου.
Η φυσιολογική λειτουργία του προσωπικού νεύρου είναι παραπάνω από σημαντική για τη συναισθηματική και ψυχική ισορροπία του ασθενούς, καθώς η διαταραχή της σχετίζεται με σημαντική αναπηρία που επηρεάζει την ομιλία, την όραση, τη σίτιση, την όψη όπως και την κοινωνική συμπεριφορά του ασθενούς.
Επεμβάσεις και καλύψεις από το ασφαλιστήριο
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η λήψη του ιστορικού και ο καθορισμός της βλάβης του νεύρου βοηθούν στον προσδιορισμό της αιτιολογίας της πάρεσης (μερική παράλυση) ή παράλυσης (ολική) και της πρόγνωσής της. Επί παραδείγματι, η προοδευτική παράλυση αποκαλύπτει συνήθως ογκολογικά αίτια. Επίσης η πάρεση έχει καλύτερη πρόγνωση συγκριτικά με την παράλυση του νεύρου. Στην ήπια προς μέτρια πάρεση προσώπου, η αποκατάσταση γίνεται συνήθως σε δύο μήνες. Εάν η πάρεση είναι βαριά, χρειάζεται περισσότερος χρόνος.
Η συντηρητική (φαρμακευτική) αντιμετώπιση της πάρεσης περιλαμβάνει τη χορήγηση κατάλληλης αγωγής. Αν οφείλεται σε λοιμώδεις παράγοντες (π.χ. σύνδρομο Ramsay Hunt από λοίμωξη με τον ιό του έρπητα ζωστήρα), η θεραπεία πρέπει να ξεκινήσει στις πρώτες 72 ώρες με κορτιζόνη από το στόμα και αντιϊκά φάρμακα, ενώ στην ιδιοπαθή πάρεση προσώπου η θεραπεία συνίσταται με κορτιζόνη από το στόμα για μερικές μέρες, με έναρξη της θεραπείας εντός 72 ωρών. Και στις δύο περιπτώσεις ο ασθενείς κάνει χρήση τεχνητών δακρύων, οφθαλμικών επιδέσμων και αλοιφών για την προστασία του κερατοειδούς του οφθαλμού. Τα ως άνω περιστατικά δεν χρήζουν νοσοκομειακής περίθαλψης και συνεπώς θα καλυφθούν από ένα νοσοκομειακό πρόγραμμα που προβλέπει παροχές για περιστατικά που αντιμετωπίζονται π.χ. στα εξωτερικά ιατρεία. Τα ασφαλιστικά συμβόλαια διαγνωστικών εξετάσεων και πρωτοβάθμιας περίθαλψης καλύπτουν επίσης τις περιπτώσεις. Εν προκειμένω είναι σημαντική η κάλυψη περιστατικών επείγοντος χαρακτήρα.
Έπειτα, το ασφαλιστικό συμβόλαιο νοσοκομειακής περίθαλψης είναι αναγκαίο για την μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση των βλαβών του προσωπικού νεύρου, η οποία στοχεύει στην αντιμετώπιση της έκθεσης του κερατοειδούς και στην επίτευξη της κίνησης των μυών του προσώπου.
Ως προς την πρώτη, στους χειρουργικούς πίνακες των συμβολαίων εντοπίζονται επεμβάσεις όπως «βλεφαροπλαστική», «ταρσοραφή/βλεφαροραφή» ή η «Διόρθωση εκτρόπιου ετερόπλευρου», επεμβάσεις που επιλέγονται π.χ. για ασθενείς με πάρεση Bell ή χειρουργηθέντες για αφαίρεση ακουστικού νευρινώματος και είναι ιατρικής αναγκαιότητας αφού απειλείται η όραση λόγω αδυναμίας σύγκλισης των βλεφάρων. Οι ειδικοί σημειώνουν πως μια ακόμα θεραπεία για την προστασία του κερατοειδούς περιλαμβάνει το botox ή βοτουλινική τοξίνη (αλλαντοτοξίνη), μέθοδος που προς το παρόν δεν καλύπτεται από τις ασφαλιστικές εταιρείες. Διαβάστε σχετικά εδω.
Ως προς την κίνηση των μυών του προσώπου, στα συμβόλαια καλύπτονται οι επεμβάσεις «Αποσυμπίεση προσωπικού νεύρου» και «Αναστόμωση προσωπικού νεύρου», οι οποίες αποσκοπούν στη συρραφή ή την αναστόμωση του νεύρου αρχικά και συνοδεύονται από την επανατοποθέτηση μαλακών ιστών και τη χρήση μυϊκών μοσχευμάτων. Οι μυϊκοί και δερματικοί κρημνοί καλύπτονται από τα ασφαλιστήρια υγείας, ωστόσο οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να επιβεβαιώσουν τις καλύψεις επικοινωνώντας με τον ασφαλιστικό τους διαμεσολαβητή ή την εταιρεία.
Φυσικοθεραπείες για πλήρη αποκατάσταση
Η φυσικοθεραπεία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της αποκατάστασης της κίνησης του προσώπου, μέσα από την καλύτερη αιμάτωση, διέγερση και ενδυνάμωση των παρετικών μυών, καθώς και τη διατήρηση της ελαστικότητας των μυών της υγιούς πλευράς και την πρόληψη των συρρικνώσεων. Μπορεί να περιλαμβάνει κινησιοθεραπεία, χειρομαλάξεις, διαθερμία βραχέων κυμάτων κ.ο.κ..
Υπενθυμίζεται συνεπώς ότι οι φυσικοθεραπείες καλύπτονται αναλόγως τους όρους του προγράμματος και την εταιρεία:
- μέσα από το ασφαλιστήριο νοσοκομειακής περίθαλψης, εφόσον προηγήθηκε νοσηλεία και κρίνονται αναγκαίες για την πλήρη αποκατάσταση
- ως παροχή των εξωνοσοκομειακών προγραμμάτων -σπανίως και νοσοκομειακών- για συγκεκριμένο αριθμό φυσικοθεραπευτικών συνεδριών με συμμετοχή του ασφαλισμένου σε συμβεβλημένα κέντρα αποκατάστασης, έναντι προνομιακοών τιμών.
Διαβάστε επίσης:
Ασφαλιστικό Συμβόλαιο: Πότε καλύπτονται οι συγγενείς παθήσεις και ως ποιο όριο
Χρόνιες και συγγενείς παθήσεις: Πότε καλύπτονται από τα συμβόλαια υγείας
Ασφάλιση – Παθήσεις των όρχεων: Οι καλύψεις που πρέπει να γνωρίζετε