Κατάθλιψη, άγχος και χρόνιο στρες είναι μερικές από τις καταστάσεις που, όχι μόνο δυσκολεύουν την καθημερινότητα των πασχόντων, αλλά θέτουν σε μεγάλο κίνδυνο την υγεία της καρδιάς και του εγκεφάλου. Αυτά επιβεβαίωσαν τα αποτελέσματα δύο προκαταρκτικών μελετών που θα παρουσιαστούν στο επιστημονικό συνέδριο της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας (11-13 Νοεμβρίου 2023).
Στην πρώτη μελέτη διερευνήθηκε ο μηχανισμός με τον οποίο η ψυχική κατάσταση επηρεάζει την υγεία της καρδιάς. Όπως διαπιστώθηκε, το άγχος και η κατάθλιψη επιτάχυναν την ανάπτυξη νέων παραγόντων κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου. «Στη μελέτη μας, εντοπίσαμε έναν μηχανισμό που φαίνεται να εξηγεί σε μεγάλο βαθμό τη σχέση μεταξύ αυτών των ψυχολογικών παραγόντων και των καρδιαγγειακών παθήσεων» εξηγεί ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης δρ Giovanni Civieri, ερευνητής στο Κέντρο Έρευνας Καρδιαγγειακής Απεικόνισης στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης και στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.
Ο δρ Civieri και οι συνεργάτες του μελέτησαν δεδομένα από 71.262 ενήλικες – με μέση ηλικία τα 49 έτη και το 45% αυτών άνδρες- χωρίς προηγούμενα καρδιακά επεισόδια. Το 16% της ομάδας μελέτης έπαιρνε φάρμακα για κατάθλιψη ή το άγχος- ωστόσο, η στατιστική προσαρμογή για τέτοια φάρμακα δεν επηρέασε σημαντικά τα αποτελέσματα, εξήγησε ο δρ Civieri. Ο χρόνος που απαιτείται για την ανάπτυξη νέων παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου μετρήθηκε σε διάστημα 10 ετών παρακολούθησης, από τον Δεκέμβριο του 2010 έως τον Δεκέμβριο του 2020.
Οι ερευνητές συμπέραναν ότι:
- Το 38% όλων των συμμετεχόντων ανέπτυξε έναν νέο παράγοντα καρδιαγγειακού κινδύνου, όπως υψηλή αρτηριακή πίεση, υψηλή χοληστερόλη ή διαβήτη τύπου 2 κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης.
- Οι συμμετέχοντες που είχαν διαγνωστεί προηγουμένως με άγχος ή κατάθλιψη ανέπτυξαν έναν νέο παράγοντα κινδύνου κατά μέσο όρο έξι μήνες νωρίτερα από εκείνους που δεν είχαν κατάθλιψη ή άγχος.
- Η κατάθλιψη και το άγχος αύξησαν τον κίνδυνο για ένα μείζον καρδιαγγειακό συμβάν, όπως καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό επεισόδιο, κατά περίπου 35%.
- Περίπου το 40% της σχέσης μεταξύ της κατάθλιψης ή/και του άγχους και των μείζονων καρδιακών και εγκεφαλικών επεισοδίων εξηγούνταν από την ταχύτερη ανάπτυξη παραγόντων κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου.
- Τα άτομα με υψηλότερη γενετική προδιάθεση για άγχος ανέπτυξαν τον πρώτο παράγοντα καρδιαγγειακού κινδύνου σε νεότερη ηλικία (κατά μέσο όρο 1,5 χρόνο νωρίτερα από τα άτομα χωρίς τον γενετικό δείκτη).
Στη δεύτερη μελέτη, οι ερευνητές διερεύνησαν τις επιπτώσεις του συσσωρευμένου στρες στην υγεία της καρδιάς και του εγκεφάλου εξετάζοντας τις απαντήσεις σε ερωτηματολόγια που συμπλήρωσαν 2.685 ενήλικες χωρίς καρδιαγγειακή νόσο. Κατά τη διάρκεια μιας περιόδου ενός μήνα, οι ερευνητές ενσωμάτωσαν το γενικευμένο καθημερινό στρες, το ψυχοκοινωνικό στρες, το οικονομικό στρες και το αντιληπτό στρες του περιβάλλοντος σε μια βαθμολογία που ονομάστηκε «αθροιστική βαθμολογία στρες».
Ακόμη και μετά την προσαρμογή παραγόντων κινδύνου, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το υψηλότερο συσσωρευτικό στρες:
- σχετιζόταν με 22% αυξημένο κίνδυνο αθηροσκλήρωσης και με 20% αυξημένο κίνδυνο συνολικής καρδιαγγειακής νόσου, συμπεριλαμβανομένης της στεφανιαίας νόσου και της καρδιακής ανεπάρκειας,
- ήταν υψηλότερο για τις γυναίκες, για τα άτομα ηλικίας 18-45 ετών και για τα άτομα με χαμηλότερο εισόδημα και μορφωτικό επίπεδο, αλλά και για τα άτομα που ανέφεραν φυλετικές/εθνοτικές διακρίσεις και έλλειψη ασφάλισης υγείας.
- σχετίζονταν επίσης με υψηλή αρτηριακή πίεση, υπερβολικό βάρος, σωματική αδράνεια και κάπνισμα.
Η ανάλυση αποκάλυψε επίσης ότι το παρατεταμένο στρες αύξησε τον κίνδυνο για την υγεία της καρδιάς και του εγκεφάλου με δύο τρόπους: επηρεάζοντας άμεσα τη σωματική ευεξία, καθώς και αυξάνοντας τις κακές συμπεριφορές του τρόπου ζωής, όπως το κάπνισμα και η καθιστική ζωή, οι οποίες με τη σειρά τους οδηγούν σε μειωμένη καρδιαγγειακή υγεία.
Διαβάστε επίσης:
Έμφραγμα και εγκεφαλικό επεισόδιο: Πότε τριπλασιάζεται ο κίνδυνος
Πότε αυξάνεται κατά 33% ο κίνδυνος για την καρδιά μας
