8 ΜΑΡΤΙΟΥ

Εφημερία 365 ημέρες υπό αντίξοες καιρικές συνθήκες, αλλά ο στόχος ίδιος: η ιατρική βοήθεια στον ασθενή, είτε ζυγίζει 450 γραμμάρια είτε 300 κιλά! Αγάπησα την Επείγουσα Ιατρική το 1994 κάνοντας υπηρεσία υπαίθρου στο ΕΚΑΒ ξέροντας εξαρχής ότι η απόφασή μου να μείνω στις αεροδιακομιδές θα καθόριζε τη ζωή μου και την οικογένειά μου. Δεν το μετάνιωσα ποτέ.Είκοσι οκτώ χρόνια επείγουσας προνοσοκομειακής Ιατρικής, ένας διαρκής αγώνας σταθεροποίησης ασθενών στο αφιλόξενο περιβάλλον της πτήσης αλλά πάντα με τη σκέψη ότι όλα θα πάνε καλά.Κάθε αεροδιακομιδή μια εμπειρία ζωής που αφήνει το αποτύπωμά της στη φιλοσοφία μου για τα πράγματα. Κάθε πτήση μια μάχη επικράτησης της ζωής έναντι του θανάτου όχι μόνο για τον ασθενή αλλά και για το πλήρωμα, με τη σκέψη στους συναδέλφους που χάθηκαν εν ώρα υπηρεσίας.Στον λιγοστό ελεύθερο χρόνο μου επικεντρώνομαι στην ουσία απολαμβάνοντας κάθε μικρή και μεγάλη στιγμή της καθημερινότητας. Κάθε αεροδιακομιδή, μια δεύτερη ευκαιρία ζωής.

Δεν θυμάμαι πότε αποφάσισα να γίνω γιατρός. Αυτό που θυμάμαι, όμως, πολύ καλά είναι πότε ακριβώς αποφάσισα να γίνω ογκολόγος. Οταν έχασα τον πατέρα μου από καρκίνο στομάχου. Σε μια εποχή που τα «όπλα» που είχαν στη διάθεσή τους οι Ογκολόγοι ήταν ελάχιστα. Είμαι χαρούμενη που σήμερα χάρη στην επιστημονική πρόοδο ο καρκίνος είναι χρόνια νόσος. Αν κάποιος διαγνωστεί εγκαίρως δεν τελειώνει η ζωή του και σε βάθος χρόνου θα θρηνούμε όλο και λιγότερα θύματα. Ωστόσο, ο πόλεμος με τον καρκίνο στις μέρες μας παραμένει σφοδρός. Και το να είσαι γυναίκα ογκολόγος παραμένει μεγάλη πρόκληση, καθώς είναι δύσκολος ο συνδυασμός των εξαντλητικών ωραρίων εργασίας, της μητρότητας και του νοικοκυριού. Αλλά τίποτα δεν είναι αδύνατο όταν έχεις τη στήριξη της οικογένειάς σου, ενώ δεν υπάρχει κάτι πιο αναζωογονητικό από τον εγγονό μου. Η αλληλεπίδραση μαζί του είναι η δύναμη που χρειάζομαι για να συνεχίσω να προσφέρω στους ασθενείς μου την απαραίτητη φροντίδα.

Το ξυπνητήρι χτυπάει στις 06:30, για να ετοιμαστώ πριν ξυπνήσουν όλοι στο σπίτι, θέλω να είμαι περιποιημένη και ας δουλεύω μόνη. Ακολουθεί ο καθημερινός πανικός μέχρι να ντυθούν και να φάνε πρωινό τα παιδιά, να τα αφήσω στο σχολείο. Η καλύτερη ώρα της ημέρας είναι όταν μπαίνω στο εργαστήριο μου, βάζω Ray Charles και ετοιμάζω καφέ. Εδώ, ανάμεσα στα μέταλλα και τα εργαλεία μου περνάω ώρες χαλάρωσης και δημιουργίας. Ξεκίνησα να σχεδιάζω το 2005, μετά τις σπουδές μου στο Λονδίνο, όμως το να έχω το δικό μου εργαστήριο ήταν ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα. Σήμερα στεγάζει την Koko Di Alma, το brand κοσμημάτων που γεννήθηκε μέσα στην κρίση και ενώ με τον σύζυγό μου μεγαλώναμε τα δύο αγόρια μας. Οι γυναίκες γύρω μου είναι πηγή ενέργειας για μένα. Σχέσεις ζωής, για τις οποίες φροντίζω να έχω πάντα χώρο και αυτό μου δίνει δύναμη.

Επίπονη η ζωή με σπάνιο και θανατηφόρο νόσημα. Μια διαρκής μάχη με τον χρόνο ώστε οι ανάγκες των συνασθενών μου (οξυγονοθεραπεία, οικονομική ενίσχυση, φιλοξενία στον ξενώνα, πρόσβαση σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη κ.α.) σε Ελλάδα και Κύπρο να καλύπτονται άμεσα. Δεν επιτρέπονται καθυστερήσεις και λάθη γιατί μπορεί να κοστίσουν τη ζωή κάποιου. Το 24ωρο ποτέ δεν αρκεί για να γίνουν όλα, αλλά έχω την υποστήριξη της οικογένειας, των φίλων μου και την εμπιστοσύνη των συνασθενών μου. Μου δίνουν το κίνητρο να συνεχίζω να εργάζομαι νυχθημερόν, να γίνομαι η «γέφυρα ζωής» και να εμπλουτίζω τις παροχές του συλλόγου με οτιδήποτε θα κάνει την καθημερινότητά των ασθενών καλύτερη. Το πρόγραμμα θεραπευτικής γυμναστικής και ψυχολογικής ενδυνάμωσης ασθενών και φροντιστών FACE βοηθά να έχουμε καλύτερη ποιότητα ζωής και μακροβιότερη επιβιώση, να αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες της νόσου και αντέχουμε τον πόνο της απώλειας κάθε φορά που ένας συνασθενής μας «ξεμένει» από ανάσα και φεύγει από τη ζωή.

Πρωινό στο γραφείο, το πιο απαιτητικό κομμάτι της ημέρας γεμάτο συσκέψεις για την εύρυθμη λειτουργία του νοσοκομείου. Ενας ζεστός καφές και τα χαμόγελα των συνεργατών μου με βοηθούν να φέρνω εις πέρας το δύσκολο έργο της διοίκησης μιας υγειονομικής δομής που κρύβει τόσο πόνο. Η πίστη, η αγάπη, η υπομονή, η επιμονή και η ελπίδα στα μάτια ασθενών και υγειονομικού προσωπικού, μου δίνουν δύναμη να βάζω καθημερινά ένα μικρό «λιθαράκι» στη βελτίωση της καθημερινότητας αυτών των ανθρώπων. Παρά το «φορτωμένο» πρόγραμμα σκέφτομαι πόσο μου έλειψαν οι γονείς, η αδελφή και τα ανίψια μου. Αγχώνομαι για τον χρόνο που ποτέ δεν αρκεί για να τα προλάβω όλα, αλλά με ξεκουράζει η σκέψη ότι ο σύζυγός μου είναι πάντα εκεί να συμμεριστεί τις χαρές, τις λύπες και τις απογοητεύσεις μου. Οσο δυναμικός και επιτυχημένος και αν είσαι, αυτό που χρειάζεσαι πάντα είναι μια ζεστή αγκαλιά. Είμαι ευγνώμων που έχω τις αγκαλιές της οικογένειας μου και των συνεργατών μου.

Όλες οι μέρες έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό μεταξύ τους. Αποτελούνται από 24 ώρες, όμως καμία ώρα δεν είναι ίδια με κάποια άλλη. Στις 9 το πρωί, κατευθύνομαι στο Πανεπιστήμιο και ταυτόχρονα οργανώνω την ημέρα που θα ακολουθήσει, θέτω τους στόχους μου, σκέφτομαι τι μπορώ να βελτιώσω και τι καινούριες προκλήσεις θα αντιμετωπίσω. Κάθε μέρα έχει αρχή, μέση και τέλος, η αρχή είναι το ήμισυ του παντός, και γι’ αυτό η οργάνωση στην έναρξή της είναι σημαντική για να πετύχω τους στόχους μου. Η διαχείριση του δικού μου προγράμματος, αλλά και μιας ολόκληρης ομάδας μόνο εύκολη υπόθεση δεν είναι – και αποτελεί το πιο δύσκολο κομμάτι από τις προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπίσω. Κι όμως τα καταφέρνω. Κάποια στιγμή μέλη της ομάδας είπαν ότι είμαι καλή αρχηγός γιατί έχω «αντρικά χαρακτηριστικά». Δεν είμαι καλή σε αυτό που κάνω γιατί έχω «αντρικά χαρακτηριστικά», αλλά γιατί είμαι εγώ.

Η αποστολή μας στη Novartis είναι να βοηθάμε τους ανθρώπους να ζουν περισσότερο και καλύτερα, ανεξαρτήτως συνόρων και πολιτικής, και να παρέχουμε πρόσβαση σε θεραπείες στο σωστό ασθενή, στη σωστή στιγμή το συντομότερο δυνατόν. Ακολουθώ ένα υβριδικό μοντέλο εργασίας που μου παρέχει ευελιξία και καλύτερη απόδοση στην επικοινωνία με διαφορετικούς stakeholders σε όλο τον κόσμο, λόγω και του νέου διεθνούς ρόλου που ανέλαβα πρόσφατα στο τμήμα Corporate Affairs and Global Health του Novartis Group. Με την πιο δημιουργική ώρα να είναι γύρω στις 12.00, επικοινωνώ με τις διάφορες ομάδες σε χώρες όπως η Μογγολία, το Πακιστάν, η Καμπότζη, το Λάος και το Νεπάλ και εμπνέομαι καθημερινά από τον κοινωνικό αντίκτυπο που δημιουργούμε με καινοτομικά μοντέλα πρόσβασης σε χώρες με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα. Νιώθω ιδιαίτερα περήφανη που είμαι μέλος μιας εταιρείας που καταπολεμά την εξάλειψη της ανισότητας και των στερεοτύπων σε παγκόσμιο και τοπικό επίπεδο.

Η καθημερινή μου απασχόληση αφορά σε πολύ μεγάλο βαθμό θέματα που αφορούν τον καρκίνο του μαστού, την ποιότητα ζωής, την περίθαλψη και τη φροντίδα των γυναικώνμε καρκίνο μαστού και των μελών των οικογενειών τους. Οι στόχοι μου ταυτίζονται με τους σκοπούς και το όραμα του Συλλόγου «Αλμα Ζωής»: κάθε γυναίκα να έχει τη στήριξη και την ενημέρωση που έχει ανάγκη, ευελπιστώντας ότι κάποια μέρα δεν θα καταγράφονται θάνατοι από καρκίνο του μαστού. Εμπνέομαι από τη δύναμη και την αισιοδοξία που προσφέρουν οι εθελόντριες και τα μέλη του συλλόγου μας που έχουν βιώσει την ασθένεια, σε κάθε γυναίκα μετά το σοκ της διάγνωσης του καρκίνου του μαστού φωτίζοντας το σκοτάδι ενός αβέβαιου μέλλοντος, μέσα από το προσωπικό τους βίωμα. Η πιο δύσκολη ώρα είναι όταν μαθαίνω για το τέλος της ζωής μιας γυναίκας από καρκίνο του μαστού, τίποτα πιο οδυνηρό από αυτό, όλες οι υπόλοιπες δυσκολίες μπορούν να ξεπεραστούν με λιγότερη ή περισσότερη προσπάθεια.

Ζούμε σε έναν κόσμο τόσο αντιφατικό, από τη μια το πρόβλημα της υπογεννητικότητας και η προσπάθεια πολλών ζευγαριών να αποκτήσουν το δικό τους παιδί, και από την άλλη εκατοντάδες παιδιά αναζητούν τη θαλπωρή, τη ζεστασιά και την ασφάλεια μιας οικογένειας από την οποία έχουν απομακρυνθεί ή κινδυνεύουν να απομακρυνθούν. Η μητέρα SOS έρχεται να αναπληρώσει την ανάγκη αυτών των παιδιών για σεβασμό, ασφάλεια, φροντίδα, αγάπη και κατανόηση. Προσωπικά, η σκέψη που με ακολουθεί από την πρώτη στιγμή επαφής μου με τα παιδιά και κάθε μέρα έκτοκτε είναι η εξής: «Γίνε η μαμά που θέλεις να θυμούνται». Η μητέρα SOS με το περίσσευμα αγάπης και προσφοράς που διαθέτει, ανοίγει την καρδιά της και την αγκαλιά της και να φυσήξει μια πνοή ελπίδας δημιουργώντας μια οικογένεια για τα παιδιά που τη στερήθηκαν, με στόχο ένα καλύτερο μέλλον για κάθε παιδί που βρέθηκε μόνο του.

Απαιτητική η φροντίδα βαρέως πασχόντων ασθενών με ή χωρίς πανδημία αλλά η προστασία της υγείας και της ζωής είναι η αποστολή μας. Τα ΤΕΠ και οι ΜΕΘ πάντα υφίστανται τη μεγαλύτερη πίεση, με το προσωπικό να υπερβάλλει εαυτόν για να σωθούν ζωές. Η πανδημία έκανε δυσχερέστερη την καθημερινότητα στη ΜΕΘ αλλά θαύμασα το θάρρος των συνεργατών μου που νίκησαν το φόβο για την άγνωστη απειλή και έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους με υψηλό αίσθημα προσφοράς. Πηγή δύναμης και χαράς όλων το χαμόγελο των ασθενών και το «ευχαριστώ» των οικείων τους. Πολύτιμοι αρωγοί οι Ελληνες ευπατρίδες που πρόσφεραν υλικοτεχνικό εξοπλισμό στα νοσοκομεία. Αξιοθαύμαστη και η αλληλεγγύη ανώνυμων πολιτών που προσπάθησαν να συνδράμουν με κάθε τρόπο το έργο μας. Κρατώ μέσα μου αυτή την παρακαταθήκη ανθρωπιάς και παίρνω κουράγιο για να ανταπεξέλθω σε κάθε μικρή και μεγάλη δυσκολία, σκεπτόμενη ότι αξίζει κάθε προσωπική θυσία που έχω κάνει για να ασκώ το λειτούργημα του ιατρού.

Η καθημερινότητά μου ξεκινάει με το μυαλό μου γεμάτο από σκέψεις και πολλές υποχρεώσεις. H δημιουργία, η έμπνευση και η επικοινωνία με τον κόσμο δεν έχουν συγκεκριμένες ημέρες και ώρες. Είναι μια συνεχής αναζήτηση ερεθισμάτων, που μπορεί να έρθουν από τα πιο μικρά πράγματα, όπως το πώς κάποιος περπατάει στο δρόμο, μέχρι τα πιο μεγάλα, που συνήθως αφορούν σε συναισθήματα και στο πώς αυτά μπορούν να μεταφραστούν σε στυλ. Υπάρχουν κι εκείνες οι απαιτητικές ώρες που πρέπει να σταματήσω να σκέφτομαι τη δουλειά και να πάρω τις μικρές μου από τον Παιδικό Σταθμό. Και το βράδυ, αφού κοιμηθούν, πρέπει να βγω από τη Χώρα του Ποτέ, να κλείσω τις εκκρεμότητές μου και να προετοιμαστώ για την επόμενη μέρα. Με κάποιο μαγικό τρόπο όμως, όλα γίνονται. Με τη βοήθεια ενός group hug, που με κάνει να τα ξεχνάω όλα, αλλά και με τη σκέψη ότι κάνω αυτό που αγαπάω, δημιουργώντας κάτι που δίνει χαρά και αυτοπεποίθηση στις γυναίκες.

Η εργασιακή καθημερινότητα μοιρασμένη ανάμεσα στην Ιατρική από το μετερίζι της Αιματολογίας – Αιμοδοσίας και την εκπαίδευση φοιτητών και νέων γιατρών. Η αιμοδοσία, εκτός από την ασφάλεια της μετάγγισης των ασθενών, εμπεριέχει και την εθελοντική προσφορά. Το αίμα είναι δώρο ζωής! Παράλληλα η εκπαίδευση προπτυχιακών, μεταπτυχιακών φοιτητές και νέων γιατρών απαιτεί αφοσίωση, καθημερινή μελέτη και προσπάθεια. Είναι ένας συνεχής αγώνας. Η ηθική ανταμοιβή μου είναι η συνεχής εξέλιξη και πρόοδο των μαθητών μου, που είναι τόσο μεγάλη που με γεμίζει με δύναμη να συνεχίζω με ακόμη μεγαλύτερο ζήλο. Η πανδημία ανέτρεψε πολλές δραστηριότητες, περιλαμβανομένης και της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Η τηλεδιδασκαλία αποδείχθηκε πολύτιμο εργαλείο. Ωστόσο, η διδασκαλία από αμφιθεάτρου στην κανονική της μορφή καλύπτει ένα ευρύτατο φάσμα στην αμφίδρομη σχέση καθηγητή – μαθητή, περισσότερο από την απλή παράθεση και μετάδοση γνώσεων. Ευτυχώς  σταδιακά επανέρχεται σε κανονικούς ρυθμούς η δια ζώσης διδασκαλία αποκαθιστώντας την σχέση μας με τους φοιτητές μας, που μας έλειψε τον τελευταίο καιρό!

Η πανδημία κορωνοϊού άλλαξε ριζικά κάθε έκφανση της προσωπικής, κοινωνικής και επαγγελματικής μου καθημερινότητας. Τα τελευταία δύο χρόνια είτε στο ΤΕΠ είτε στη ΜΕΘ στέκομαι δίπλα στον κάθε ασθενή που με έχει ανάγκη. Η εξοικείωση με τα βαρέα περιστατικά, ο εμβολιασμός, η πολύτιμη εμπειρία από κάθε επιδημικό κύμα κορωνοϊού και οι «νίκες» της επιστήμης, έχουν μετριάσει σημαντικά το αρχικό αίσθημα του φόβου και άγχους μου. Στη δίνη του ακατάστατου ωραρίου, της διαρκής απουσίας από το σπίτι, της υπερεφημέρευσης, της εμμένουσας αϋπνίας και των έντονων συναισθηματικών μεταβολών βρήκα τρόπο πνευματικής, σωματικής και κυρίως ψυχικής «ανανέωσης» για να μπορώ να ανταποκριθώ επάξια στην οικογένειά μου. Τον τελευταίο χρόνο προσπαθώ να αυξήσω τις ώρες τρεξίματος με στόχο μια ποιοτική ζωή με υγεία, ευτυχία και ευημερία. Δίπλα μου πάντα η σκυλίτσα μας η Ελλη και με τα δύο παιδιά μου, που τερματίσαμε για πρώτη φορά στον αγώνα των 5 χλμ. του Αυθεντικού Μαραθωνίου της Αθήνας το 2021.

Οταν ήρθα κοντά με την ιδέα του θανάτου αναθεώρησα τη στάση ζωής μου, τι είναι σημαντικό, τι με κάνει χαρούμενη. Αλλαξα προτεραιότητες. Δεν στενοχωριέμαι, ούτε αγχώνομαι με ό,τι μπορεί να αλλάξει, αλλά ούτε με ό,τι δεν μπορεί να αλλάξει, γιατί είναι μάταιο να το προσπαθώ και να απογοητεύομαι. Τη δύσκολη περίοδο των χημειοθεραπειών οι φίλοι και η οικογένεια ήταν πλάι μου και με στήριξαν ο καθένας με τον τρόπο του. Πολύ θετική ενέργεια εισέπραξα και από ανθρώπους που έτυχε να συναντήσω κατά τη διάρκεια της ασθένειάς μου. Η επαφή με τους ανθρώπους ήταν πάντα πολύ σημαντική για εμένα. Είναι ο κρυπτονίτης μου. Το μοίρασμα, το νοιάξιμο, μια αγκαλιά, οι κουβέντες μας. Ενας καφές με μια αγαπημένη φίλη στο τέλος μιας απαιτητικής εβδομάδας είναι ένας υπέροχος τρόπος να ξεκινήσω το Σαββατοκύριακο. Πλέον αφιερώνω περισσότερο χρόνο στους σημαντικούς για εμένα ανθρώπους. Είναι ό,τι πιο πολύτιμο έχω. Είμαι ευγνώμων για την ζωή που έχω!

Ο αθλητισμός είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μου. Μου δίνει την ευκαιρία να γνωρίσω καλύτερα τον εαυτό μου ως άνθρωπο και ως γυναίκα. Μέσα από τις πολύωρες προπονήσεις και τους αγώνες μου φτάνω στα όριά μου και εκεί συνειδητοποιώ ότι μπορώ να κάνω ένα βήμα παραπάνω θέτοντας καινούριους στόχους. Κάνω διπλές προπονήσεις τένις και μια προπόνηση γυμναστικής καθημερινά. Η δεύτερη προπόνηση τένις της ημέρας είναι και η πιο δύσκολη γιατί ενώ το σώμα έχει κουραστεί, το μυαλό πρέπει να με κρατήσει συγκεντρωμένη στον στόχο μου. Το κίνητρο και το πείσμα μου να γίνω καλύτερη με κρατούν προσηλωμένη σε αυτό που κάνω. Υστερα από τις προπονήσεις έρχεται η αποθεραπεία και η χαλάρωση. Εχοντας πλάι μου σε κάθε βήμα την οικογένειά μου και τους φίλους μου, μπορώ να πραγματοποιήσω κάθε μου όνειρο. Ενα από αυτά είναι να βρεθώ ανάμεσα στις δέκα καλύτερες τενίστριες του κόσμου και είμαι διατεθειμένη να προσπαθώ καθημερινά για να κατακτήσω την κορυφή.

Είναι αναγκαίο να ξέρει ένας καλλιτέχνης τι του γίνεται, να έχει άποψη και να γνωρίζει ποια ιστορία θέλει να πει – αλλιώς το βρίσκεις μπροστά σου σε κάθε τι που πας να δημιουργήσεις, στην κάθε επιλογή, στην κάθε απόφαση που καλείσαι να πάρεις. Ξέρω πια ότι όλα, οι λέξεις, οι νότες, οι ήχοι, η ενορχήστρωση, αποτελούν έννοιες, κάτι σημαίνουν. Γι’ αυτό πειραματίζομαι. Κάθε απόφαση έχει σημασία. Μου αρέσει το ρίσκο και πάντα με προκαλούσε το να ανακαλύψω «απάτητα μονοπάτια». Προσπαθώ να παραμένω ανοιχτή, παρατηρητική και να καταγράφω ό,τι συμβαίνει γύρω μου, νιώθω ότι αυτή είναι η δουλειά μου – η μουσική και τα βίντεο τυχαίνει να είναι το μέσον και η γλώσσα που ξέρω να μιλάω. Σε αυτά που φτιάχνω υπάρχει πάντα και μια κοινωνική πτυχή. Με αφορούσαν πάντα τα σύνολα, η αλληλεπίδραση μεταξύ των ανθρώπων και αυτά που αφήνουν πίσω τους. Αυτή είναι και η έννοια της παράδοσης για εμένα.

Είμαι συνιδρύτρια του Women On Top, ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού που ασχολείται με την οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών και την ισότητα στην εργασία. Είμαι επίσης συγγραφέας, εκπαιδεύτρια εφήβων και ενηλίκων και μαμά δύο κοριτσιών που με εμπνέουν πάρα πολύ στην καθημερινή μου δουλειά, αλλά και στα όραμά μου για το πώς θέλω να συμβάλω στον κόσμο όπου θα ζήσουν κι εκείνες. Συμβαίνει πια πολύ συχνά – όπως και στις περισσότερες από εμάς- να δουλεύω στο σπίτι ενώ ταυτόχρονα μαγειρεύω, συμμαζεύω, βοηθάω σε μαθήματα, ανοίγω σε κούριερ και κάνω γυμναστική (προσπαθώ τουλάχιστον) και αυτή η κατάργηση των ορίων άλλες φορές με δυσκολεύει πολύ και άλλες με γοητεύει αφάνταστα. Η πιο δύσκολη ώρα της ημέρας για μένα είναι η στιγμή που συνειδητοποιώ ότι είναι αδύνατο να γίνουν όλα όσα θέλω να γίνουν μέσα σε μία μέρα, μία εβδομάδα, μία ζωή. Αλλά θεωρώ τεράστιο προνόμιο το ότι θέλω και μπορώ να κάνω ήδη τόσα.

Κάποιες φορές σκέφτομαι τη μέρα μου σαν μια ώρα. Ισως γιατί περνάει τόσο γρήγορα. Μοιρασμένη στα τρία. Σε εμένα και όσα θέλω να κάνω, στην Ολυμπία, την 9χρονη κόρη μου, και τη Women Act, την οργάνωση που συνίδρυσα το 2017 για την ενδυνάμωση των γυναικών στην δημόσια σφαίρα. Τα τρία αυτά κομμάτια τώρα στην πανδημία έχουν γίνει ένα. Φαντάζομαι, δεν είμαι μόνη στην αίσθηση ότι πλέον δεν υπάρχουν όρια ανάμεσα στην ιδιωτική και στη δημόσια ζωή μας. Αν είμαι τυχερή όσο φόρτο και να έχει το πρόγραμμα μου βρίσκω λίγα λεπτά μέσα στην ημέρα να διαβάσω – μια συνήθεια μου που από παιδί είναι ένα καταφύγιο ηρεμίας. H μεγαλύτερη χαρά είναι στις εκδηλώσεις της Women Act, στις περιοδείες στα hubs της περιφέρειας, σε συζητήσεις με άλλες γυναίκες, εκεί που το πρώτο πρόσωπο που αντικρίζω είναι αυτό της Ολυμπίας, για την οποία γίνονται όλα. Αυτή είναι και η καλύτερη στιγμή της ημέρας μου.

Μαμά δύο παιδιών και υπεύθυνη της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας «Καρκινάκι» για τον Καρκίνο στην Παιδική – Εφηβική ηλικία, που «γεννήθηκε» την πιο τραγική στιγμή της ζωής μου, όταν η κόρη μου -σε ηλικία 3,5 ετών- διαγνώστηκε με καρκίνο. Εμαθα πολλά γρήγορα, νίκησα τον φόβο μη χάσω το παιδί μου, άφησα τη δουλειά μου, γιάτρεψα τις πληγές μου και έστησα το «Καρκινάκι» για να στηρίξω τις οικογένειες που είναι αντιμέτωπες με τον παιδικό καρκίνο. Κάθε μέρα μια μάχη με τον χρόνο, μια διαρκής προσπάθεια εξισορρόπησης οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής: να μη χάνω πολύτιμες στιγμές των παιδιών μου την ώρα που το τηλέφωνο χτυπά διαρκώς και κάθε αίτημα είναι «επείγον». Κι εγώ σε ετοιμότητα να στηρίξω κάθε οικογένεια που βιώνει αυτό που βιώσα πριν έξι χρόνια. Αυτό όμως που μετρά είναι ότι κάνω αυτό που αγαπώ, μια αποστολή ζωής, που στηρίζει πλήρως η οικογένεια μου και η ελπίδα για ένα αύριο χωρίς καρκίνο.

Αφού φορέσω τα διακριτικά μας, προσπαθώ να βάλω το σώμα, το μυαλό και την ψυχή να ακολουθεί το ένα το άλλο. Γιατί την ώρα αυτή δεν πρέπει να έχει σημασία τι έχει συμβεί πριν ή τι θα συμβεί μετά, αλλά να εστιάσω μόνο σε αυτό που θα βρω μπροστά μου στην βάρδια. Οταν αρχίζει η κουβεντούλα με τους ανθρώπους στο δρόμο, είναι σαν να μ’ έχει αγγίξει ένα μαγικό ραβδάκι και όλα τα άλλα απλώς εξαφανίζονται. Ρουφάω σαν σφουγγάρι τα λόγια τους. Λόγια απλά που σε διαπερνούν σαν ακονισμένη λεπίδα. Στη λήξη της βάρδιας, σκέφτεσαι ότι θα μπορούσες εύκολα να κοιμάσαι εσύ σε εκείνο το σημείο & κάποιος άλλος να σου λέει καληνύχτα στο σκοτάδι. Βγάζοντας το μπουφάν, αναρωτιέμαι αν αυτό που κάνω έχει κάποιον θετικό αντίκτυπο. Νομίζω ότι δεν έγκειται σε μένα να απαντήσω.

Η καθημερινή τριβή με τα παιδιά είναι πηγή ψυχικής ευημερίας, γι’ αυτό και καθημερινά αναβλύζει από μέσα μου ένα αίσθημα πληρότητας. Οταν κάποιες ημέρες είναι δύσκολες, κρατώ τις αγκαλιές και τα χαμόγελα τους. Στον Ψυχοπαιδαγωγικό Χώρο Παρέμβασης μαθαίνω τα παιδιά να ξεκλειδώνουν πτυχές του εαυτού τους και αξίες της ζωής, όπως η αποδοχή της μοναδικότητας, κι εκείνα με μαθαίνουν να κοιτώ πρώτα το «μέσα» και μετά το «έξω», πως οι ειδοποιοί διαφορές δεν είναι μειονέκτημα αλλά το μέσο να ξεχωρίσουμε. Τα παιδιά κοιτούν τον άνθρωπο, εμένα, όχι την αναπηρία μου. Μου δίνει δύναμη η αγάπη μου για τα παιδιά και η ανάγκη μου να τα στηρίζω για να γίνουν η καλύτερη εκδοχή τους. Δεν υπάρχουν παιδιά που δεν μπορούν να μάθουν, υπάρχουν ενήλικες που δεν τους έδειξαν με τον τρόπο που κατανοούν. Για να διδάξεις τα παιδιά, οφείλεις να δεις μέσα από τα μάτια τους! Είμαι μια ρέκτις που διψά για πολυδιάστατη εξέλιξη.

Η ζωή με ρευματική πάθηση είναι γεμάτη προβλήματα και προκλήσεις, οικογενειακές, επαγγελματικές, κοινωνικές, ψυχολογικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές. Αντί του φόβου, του πόνου, της κόπωσης, της παραίτησης και της μοναξιάς έχω επιλέξει τη δράση. Αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μου είναι η ενασχόληση με θέματα εκπαίδευσης, ενημέρωσης,  εθελοντισμού,  προσφοράς και φυσικά με τα παιδιά μου. Αν νιώσω ότι πρέπει να εγκαταλείψω κάποια αγαπητή δραστηριότητα λόγω του νοσήματος, είτε παροδικά είτε μόνιμα, προσπαθώ να αναπληρώσω το κενό με κάτι εξίσου απαιτητικό ή πνευματικά ενδιαφέρον. Το ότι δεν μπορούμε να κάνουμε πράγματα που κάναμε παλιά, δεν αλλάζει αυτό που είμαστε. Το μακρόχρονο ενδιαφέρον μου για τους χρονίως πάσχοντες και την Δημόσια Υγεία αποτέλεσε το εφαλτήριο να σπουδάσω Δημόσια και Κοινοτική Υγεία. Η ηλικία, οι οικογενειακές υποχρεώσεις, ο καθημερινός πόνος που βιώνω, η ολοήμερη απασχόληση με την ΕΛΕΑΝΑ, οι κοινωνικές υποχρεώσεις, ήταν αμελητέα εμπόδια αποτροπής του ονείρου. Η μετατροπή του ονείρου σε πραγματικότητα είναι η «μαγεία στη ζωή μας».

Μερικές ημέρες ξεκινάνε άσχημα. Ετσι έγινε κι εκείνο το πρωινό, οι Ρώσοι είχαν μπει στην Ουκρανία. Ο,τι μέχρι χθες ήταν ενδιαφέρον, για τις επόμενες ημέρες δεν θα υπήρχε καν. Γίνεται πόλεμος στην Ευρώπη. Δίπλα μας. Η φωτιά καίει τη Ουκρανία κι εμείς αισθανόμαστε τη θερμότητα. Ο άμαχος πληθυσμός προσπαθεί να φτάσει στα σύνορα. Γυναικόπαιδα περπατούν χιλιόμετρα στο κρύο και τη βροχή. Ενας μπόμπιρας με γαλάζια μάτια μιλάει στο Reuters, ρωτάει πότε θα δει τον μπαμπά του. Η μητέρα του δεν έχει απαντήσεις. Βλέποντας τις εικόνες, η ώρα έχει πάει 4 τα ξημερώματα. Είμαστε έτοιμοι να βγούμε στον αέρα. Το επόμενο πρωί, μου λένε ότι θα κάνω ρεπορτάζ στα σύνορα Ουκρανίας – Πολωνίας, θα γνωρίσω από κοντά όλους αυτούς τους ανθρώπους που μέχρι χθες είχαν μία κανονική ζωη και μέσα σε λίγες ώρες έγιναν πρόσφυγες. Όλους αυτούς τους ανθρώπους που είχαν λίγα λεπτά για να χωρέσουν τη ζωή τους σε μία βαλίτσα.

Κάθε εφημερία εξουθενωτική, πόσο μάλλον εν καιρώ πανδημίας. Ενώ μετρώ την αρτηριακή πίεση ενός ασθενή σκέφτομαι αν απέδωσε η θεραπεία ενός άλλου, αν οι συνοδοί τηρούν τα υγειονομικά πρωτόκολλα και πως θα πείσω έναν άλλον ότι δεν μπορεί να καπνίσει στο θάλαμο νοσηλείας. Σκέψεις που διακόπτονται από τις φωνές συναδέλφων για επείγουσα ανάνηψη ασθενούς! Μια τυπική εργασιακή ημέρα.
Και το τηλέφωνο πάντα στην τσέπη για να τσεκάρω αν ο γιος μου επέστρεψε σπίτι από τη βόλτα,  αν πέρασα το μάθημα στο Τμήμα Ψηφιακών Μέσων και Επικοινωνίας του Ιονίου Πανεπιστημίου, να κλείσω εισιτήρια για τη θεατρική παράσταση που αρέσει στη μητέρα μου και το ερώτημα «πότε θα βρω χρόνο να κάνω την εργασία;» να τριβελίζει στο μυαλό μου. Οσο κουραστικό και αν είναι το 24ώρο μου πότε δεν χάνω την όρεξη να προσφέρω στήριξη σε όσους με έχουν ανάγκη κοιτάζοντας πάντα τα πράγματα από τη θετική σκοπιά γιατί η ζωή είναι πολύπλοκη αλλά ωραία.