«Φρένο» στην ανεργία και σταδιακή επαναφορά της ομαλότητας στην αγορά εργασίας είναι το επόμενο πλάνο της κυβέρνησης που θα τεθεί σε εφαρμογή από τη Δευτέρα 4 Μαΐου.

Η αποκλιμάκωση των μέτρων θα επιτρέψει σε έναν αριθμό εργοδοτών να ανοίξουν τις επιχειρήσεις τους κάτω από αυστηρούς όρους υγειονομικής προστασίας και να απασχολήσουν μέρος του προσωπικού τους. Σε πρώτη φάση ανοίγουν βιβλιοπωλεία, ηλεκτρονικά είδη, οπτικά ΚΤΕΟκαταστήματα αθλητικών ειδών, κομμωτήρια, κέντρα αισθητικής με ραντεβού ενώ το υπόλοιπο λιανεμπόριο θα επανεκκινήσει την Δευτέρα 11 Μαΐου.

Σύμφωνα με τις κυβερνητικές εξαγγελίες οι επιχειρήσεις που ανοίγουν οφείλουν να απασχολήσουν τουλάχιστον το 50% του προσωπικού τους προκειμένου οι εργαζόμενοι να «εξέρχονται» σταδιακά από την ασπίδα προστασίας των 800 ευρώ. Δηλαδή σ΄αυτή τη φάση επανέρχονται στην εργασία 68.528 άνθρωποι και επαγγελματίες, περίπου το 10% του συνόλου που επηρεάστηκε απ’ την αναστολή λειτουργίας των επιχειρήσεων. Ωστόσο εγείρονται τα εξής ερωτήματα:

Το υπόλοιπο 50% του προσωπικού θα παραμείνει σε καθεστώς αναστολής της σύμβασης;
Οι επιχειρήσεις θα κάνουν χρήση της εκ περιτροπής εργασίας με απασχόληση δύο εβδομάδων το μήνα με μείωση μισθού κατά 50%;

-Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία περίπου 900.000 μισθωτοί που βρίσκονται σε αναστολή σύμβασης εργασίας έχουν λάβει το επίδομα των 800 ευρώ, ενώ εκκρεμεί η καταβολή του επιδόματος για περίπου 700.000 ελεύθερους επιχειρηματίες και ατομικές επιχειρήσεις που απασχολούν έως 20 άτομα.

Το πρώτο πακέτο της 45ήμερης αναστολής και ανάλογα με το πότε ανέστειλε την λειτουργία της η κάθε επιχείρηση βρίσκεται στην τελική ευθεία για την ολοκλήρωσή του. Σύμφωνα με τις εξαγγελίες των αρμοδίων υπουργών αναμένεται να δοθεί η δυνατότητα παράτασης του μέτρου, αλλά αυτή τη φορά για ένα μήνα, το Μάιο. Το ύψος της ειδικής αποζημίωσης για τους μισθωτούς που θα παραμείνουν σε αναστολή και κατά την διάρκεια της παράτασης του ενός μήνα, θα υπολογισθεί αναλογικά στα 534 ευρώ.

Από την άλλη πλευρά τι πρέπει να κάνουν οι επιχειρηματίες που θέλουν να «ενεργοποιήσουν» μέρος του προσωπικού τους που βρίσκεται σε αναστολή;

Οι έκτακτες ρυθμίσεις δεν καλύπτουν τη διακοπή της αναστολής της σύμβασης προκειμένου να επιστρέψει ο εργαζόμενος στο πόστο του εκτός αν πρόκειται να καλυφθούν έκτακτες ανάγκες. Τα καταστήματα δε μπορούν να επικαλεστούν έκτακτες ανάγκες για να διακόψουν την αναστολή. Θα χρειαστεί λοιπόν νέο νομοθετικό πλαίσιο για να καλυφθεί η επιστροφή στην εργασία το οποίο ήδη επεξεργάζεται το Υπουργείο Εργασίας.

Παράλληλα με την παράταση των αναστολών, αναμένεται να ενεργοποιηθούν και άλλα εργαλεία ευελιξίας και στήριξης της αγοράς εργασίας ευρύτερου χρονικού ορίζοντα.

Ένα από τα πρώτα «εργαλεία» που έχει ήδη νομοθετηθεί στη χώρα μας είναι η δυνατότητα της χρήσης της εκ περιτροπής εργασίας για τους επόμενους 6 μήνες προκειμένου να αποκατασταθεί σταδιακά η ομαλότητα στην αγορά. Οι επιχειρήσεις που αναστέλλουν τις συμβάσεις εργασίας μέρους των εργαζομένων τους και όχι του συνόλου, μπορούν για τους υπόλοιπους εργαζόμενους που δεν μπαίνουν σε αναστολή να κάνουν χρήση του μέτρου της εκ περιτροπής εργασίας. Αυτό σημαίνει ότι ο εργαζόμενος θα απασχολείται τουλάχιστον δύο εβδομάδες το μήνα και θα αμείβεται με το 50% του μισθού του. Δηλαδή μια επιχείρηση που απασχολεί 10 άτομα, θα έχει τη δυνατότητα με νέα υποβολή δήλωσης να αναγγείλει ότι διατηρεί τους 5 σε καθεστώς αναστολής της σύμβασης ενώ οι άλλοι 5 θα εργάζονται με εκ περιτροπής εργασία.

Για να αποκατασταθεί μέρος των «κομμένων» αμοιβών, το υπουργείο εργασίας μελετά σχέδιο προσαύξησης των μισθών των εργαζομένων που εργάζονται υπό καθεστώς ευέλικτων μορφών εργασίας με στόχο να διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας όταν παρέλθει το διάστημα της απαγόρευσης των απολύσεων.

Το σχέδιο που βασίζεται στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Sure προβλέπει καταβολή προσαύξησης μισθού με αντίστοιχη προσαύξηση έως και το διπλάσιο ύψος των ασφαλιστικών εισφορών.

Ωστόσο μένουν ανοιχτά δύο ζητήματα. Ποιες επιχειρήσεις θα μπορούν να κάνουν χρήση του μέτρου και της επιδότησης και τι θα γίνει στο μεσοδιάστημα έως ότου ενεργοποιηθεί η χρηματοδότηση του 1.5 δισ, κονδύλι που αντιστοιχεί για τη χώρα μας;