Με το βλέμμα στραμμένο στο ΕΣΥ, στα ανθεκτικά, ακόμη, νοσοκομεία της Αττικής αλλά και σε εκείνα της περιφέρειας, που παλεύουν σκληρά να μην καταρρεύσουν σε αυτόν τον υγειονομικό πόλεμο, και ιδίως στο κρίσιμο πεδίο των Εντατικών, βρίσκονται τις τελευταίες ημέρες η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων και η κυβέρνηση.

Χθες νοσηλεύονταν στα νοσηλευτικά ιδρύματα περί τους 4.400 ανθρώπους με σοβαρή λοίμωξη Covid-19, εκ των οποίων οι 3.520 σε απλές κλινικές και οι 890 σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), Μονάδες Αυξημένης Φροντίδας (ΜΑΦ), Μονάδες Ειδικών Λοιμώξεων (ΜΕΛ) και θαλάμους αρνητικής πίεσης. Οι διασωληνωμένοι ανέρχονταν σε 600.

Τις επόμενες δύο εβδομάδες αναμένεται νέο «τσουνάμι» ασθενών με covid-19 στα νοσοκομεία, το τελευταίο όπως όλα δείχνουν για το 2020. Σύμφωνα με τα μαθηματικά μοντέλα, περίπου 1.600 ασθενείς θα χρειαστούν νοσηλεία σε απλές κλίνες και 250 σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), με την μεγάλη εκτόνωση του φαινομένου να τοποθετείται χρονικά λίγο πριν τα Χριστούγεννα.

Η επιβάρυνση των νοσοκομείων της βόρειας Ελλάδας είναι τεράστια, καθώς το 65%-70% των νοσηλευομένων λόγω κορωνοϊού τις τελευταίες τρεις εβδομάδες βρίσκεται σε αυτά τα νοσοκομεία. Και με δεδομένο ότι θα βρίσκονται υπό τις ίδιες συνθήκες πίεσης και για τον επόμενο μήνα, ξετυλίγεται με απόφαση της κυβέρνησης κι έπειτα από και από την επίσκεψη του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στη Θεσσαλονίκη, το περασμένο Σάββατο, από σήμερα και μέχρι την Παρασκευή ένα ακόμη επιχειρησιακό σχέδιο συντονισμού των νοσοκομείων που βρίσκονται στο…κόκκινο. Έτσι, από σήμερα ο γενικός γραμματέας Υπηρεςιών Υγείας, κ. Γιάννης Κωτσιόπουλος, ο πρόεδρος του ΕΚΑΒ, κ. Νίκος Παπαευσταθίου, ο διευθυντής ιατρικών υπηρεσιών του ΕΚΑΒ, κ. Πύρρος Δημήτρης, η διευθύντρια του Κέντρου Επιχειρήσεων του ΕΚΑΒ βόρειας Ελλάδας, κυρια Τζίνα Λεπτοκαρίδου και ο καθηγητής, κ. Θεμιστοκλής Ζαούτης, θα επισκεφθούν τα νοσηλευτικά ιδρύματα για να ελέγξουν τις δυνατότητες και να παρέμβουν στο έργο των διοικητών, αν χρειάζεται, με στοχευμένες λύσεις. Η αρχή γίνεται με την επίσκεψη στα νοσοκομεία Σερρών και Δράμας, θα ακολουθήσει αύριο η επίσκεψη στα νοσοκομεία Έδεςςας, Γιανιτσών και Φλώρινας και στη συνέχεια τα νοσοκομεία της Θράκης και εκείνα στη Θεσσαλίας.

Η αντοχή του συστήματος υγείας, που δοκιμάζεται σκληρά τις τελευταίες εβδομάδες από την επιδημία κορωνοϊού υποδεχόμενο καθημερινά κατά χιλιάδες τους ασθενείς με λοίμωξη covid-19, είναι εκείνη που κρίνει εν πολλοίς τον σχεδιασμό για το χρονοδιάγραμμα της άρσης του lockdown. Οι «σκληροί» δείκτες που αφορούν το ΕΣΥ, δηλαδή ο αριθμός των νοσηλευομένων και των διασωληνωμένων, καθορίζουν, σύμφωνα με τους ειδικούς, και τον βηματισμό της χώρας προς την έξοδο από το πεδίο της καραντίνας στο οποίο εισήλθε στις 7 Νοεμβρίου.

«Η άρση των περιορισμών θέλει μεγάλη προσοχή με δεδομένο ότι το επιδημιολογικό φορτίο στη χώρα είναι ιδιαίτερα βαρύ και δεν έχει σχέση με το φορτίο που υπήρχε την άνοιξη όταν αποφασίστηκε η λήξη της καραντίνας. Φυσικά θα ανοίξουν οι δραστηριότητες αλλά ας μην ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε στον πυρήνα μιας πανδημίας» είπε χαρακτηριστικά την περασμένη Παρασκευή, κατά την καθιερωμένη ενημέρωση για τον κορωνοϊό στο υπουργείο Υγείας, δίνοντας το στίγμα της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, η καθηγήτρια Παιδιατρικής- Λοιμωξιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, διευθύντρια στο Αττικόν και μέλος της Επιτροπής, κυρία Βάνα Παπαευαγγέλου.

Πως η πληρότητα των ΜΕΘ επηρεάζει την άρση των μέτρων

Για τους επιδημιολόγους της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων η συζήτηση για την άρση των περιορισμών πρέπει να ανοίξει εφόσον καταγραφεί σαφής πτωτική τάση στον αριθμό των διασωληνωμένων και ανοδική τάση στις ελεύθερες, διαθέσιμες κλίνες ΜΕΘ covid-19. «Η πίεση στις ΜΕΘ της χώρας αποτελεί σημαντικό κριτήριο για τις αποφάσεις μας» υπογράμμισε η κυρία Παπαευαγγέλου.

Την περασμένη Παρασκευή, η πληρότητα των ΜΕΘ πανελλαδικά ήταν στο 88%, άρα η διαθεσιμότητα έφτανε μόλις το 12%. Μάλιστα, σε τοπικό επίπεδο τα ποσοστά ήταν ακόμη πιο αποκαρδιωτικά για την αντοχή του συστήματος: Στην Αττική υπήρχαν 49 κλίνες ΜΕΘ διαθέσιμες, αλλά στη Θεσσαλονίκη οι ελεύθερες κλίνες ΜΕΘ covid-19 ήταν τρεις! Προαπαιτούμενο για την αποκλιμάκωση των μέτρων είναι η σταδιακή αύξηση της διαθεσιμότητας των κορεσμένων σήμερα ΜΕΘ, με τους ειδικούς να θέτουν ως αφετηρία της επιστροφής στην κανονικότητα για τα νοσοκομεία, την οικονομία και την κοινωνία την πληρότητα των Εντατικών γύρω στο 75%- 70% αλλά και την καταγραφή σταθερής μείωσης στις κατειλημμένες κλίνες.

Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία για τις ΜΕΘ, δηλαδή την πληρότητα 88%, χρειάζεται να μειωθεί επιπλέον κατά 13%-18% η κάλυψη των κλινών ΜΕΘ το επόμενο διάστημα. Ή να μειωθούν στους 425 οι διασωληνωμένοι από 607 που ήταν σύμφωνα με την τελευταία διαθέσιμη προχθεσινή καταγραφή.

Στην περίπτωση που ξετυλιχθεί το «καλό» σενάριο και αρχίσει η αποσυμπίεση των ΜΕΘ, η επανεκκίνηση με αυστηρούς όρους για το λιανεμπόριο θεωρείται δεδομένη. Ενώ το άνοιγμα των σχολείων προβληματίζει καθώς συμπίπτει σχεδόν με το…κλείσιμό τους για τις διακοπές των Χριστουγέννων. Ομοίως πολλά εμπόδια ανακύπτουν και στο θέμα των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ειδικοί και κυβέρνηση σχεδιάζουν το αναγκαίο εκτεταμένο testing (μαζικό έλεγχο) που θα ακολουθήσει το άνοιγμα της οικονομίας και της κοινωνίας. Σε αυτό το πλαίσιο, ο στόχος είναι η προμήθεια 1 εκατ. rapid tests ανά μήνα τα οποία θα πραγματοποιούνται από τον ΕΟΔΥ στοχευμένα στον πληθυσμό, ώστε να υπάρχει έλεγχος της επιδημιολογικής κατάστασης, ναπρολαμβάνονται τοπικές επιδημίες και να κόβονται οι μεγάλες αλυσίδες μετάδοσης.

Οι περιοχές που παραμένουν στο «κόκκινο»

Με την παράταση του «απαγορευτικού» για μια εβδομάδα (θα έληγε κανονικά αύριο, τελευταία ημέρα του Νοεμβρίου) και την ισχύ των περιοριστικών μέτρων και για την ερχόμενη, την πρώτη εβδομάδα του Δεκεμβρίου, η χώρα θα συμπληρώσει έναν μήνα εθνικής καραντίνας, στη διάρκεια του οποίου υλοποιήθηκε μια τεράστια επιχείρηση για τον έλεγχο της κυκλοφορίας κορωνοϊού.

Ο ρυθμός της μείωσης των κρουσμάτων – βασικός δείκτης της πορείας της επιδημίας- έχει ήδη ξεκινήσει σύμφωνα με τους επιδημιολόγους. Ο μέσος ημερήσιος όρος κρουσμάτων πανελλαδικά είναι 2.000, έναντι των 3.000 που ήταν στα μέσα Νοεμβρίου. Μάλιστα, χθες και προχθές κυμάνθηκαν και σε χαμηλότερα επίπεδα, καθώς καταγράφηκαν 1.193 και 1.747 κρούσματα, αντίστοιχα. Οι εισαγωγές φαίνεται να είναι σε τάση υποχώρησης, κάτω από τα 400 κρούσματα, γεγονός ενθαρρυντικό και για την επίπτωση στις νοσηλείες.

Ο δείκτης μεταδοτικότητας της επιδημίας, Rt, είναι κάτω του 1 πανελλαδικά, γεγονός που δείχνει ότι η επιδημία είναι σε τροχιά μείωσης. Ωστόσο πρόκειται για μία πτωτική πορεία μετ’ εμποδίων. Κι αυτό διότι η μείωση καταγράφεται με πολύ πιο αργό ρυθμό στην επικράτεια από εκείνον που αναμενόταν από τους ειδικούς και το επιδημιολογικό φορτίο παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Ο αριθμός των ενεργών κρουσμάτων είναι ενδεικτικός για το υψηλό ιικό φορτίο που κουβαλά ακόμη η χώρα, καθώς τουλάχιστον 25.000, άνθρωποι έχουν ενεργή λοίμωξη covid-19.

Παράλληλα, προβληματισμό και ανησυχία προκαλεί η κατάσταση που διαμορφώνεται σε δεκάδες περιοχές της χώρας όπου η επιδημία όχι μόνο δεν έχει σταθεροποιηθεί έπειτα από τρεις εβδομάδες lockdown,αλλά κινείται ανοδικά. Πέλλα, Δράμα, Θεσσαλονίκη, Γρεβενά, Φλώρινα, Πιερία, Ημαθία, Σέρρες, Λάρισα, Κιλκίς, Χαλκιδική, Μαγνησία, Ξάνθη, Καρδίτσα, Έβρος, Καβάλα, Ροδόπη, Τρίκαλα περιέχονται στη λίστα με τις πλέον επιβαρυμένες περιοχές της χώρας που ανακοίνωσε ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας, κ. Νίκος Χαρδαλιάς – η κατάταξή τους έχει γίνει με βάση το επιδημιολογικό φορτίο των 14 τελευταίων ημερών.

Πού βρίσκονται τα περισσότερα ενεργά κρούσματα

Στη Θεσσαλονίκη καταγράφονται τα περισσότερα άτομα με ενεργή λοίμωξη, 6.163, και στην Αττική άλλα 4.520 άτομα. Ακολουθεί η περιοχή της Λάρισας με 1.282 ενεργά κρούσματα, τεράστιος αριθμός με δεδομένο ότι είναι περίπου τα μισά ενεργά κρούσματα από εκείνα που μετρά το λεκανοπέδιο, το οποίο έχει πολλαπλάσιο πληθυσμό σε σχέση με την περιφερειακή ενότητα της Λάρισας.

Υψηλό ιικό φορτίο έχει και η Μαγνησία, με 738 ενεργά κρούσματα, όπως και οι Σέρρες, που έπειτα από μία εβδομάδα τοπικού lockdown και τρεις εβδομάδες καθολικού lockdown, μετρά 761 άτομα με ενεργή λοίμωξη covid-19. Στο κόκκινο βρίσκεται η Λέσβος, με 276 ενεργά κρούσματα, και οι περιοχές της Αχαϊας και της Αιτωλοακαρνανίας με 265 και 249 άτομα με λοίμωξη αντίστοιχα.

Οι δύο τελευταίες περιοχές όπως και η Ηλεία βρίσκονται σε εξαιρετικά κρίσιμη κατάσταση επιδημιολογικά, όπως επισήμανε κατά την ενημέρωση για τον κορωνοϊό την περασμένη Παρασκευή, ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας, κ. Νίκος Χαρδαλιάς. Στο ίδιο μήκος κύματος βρίσκονταν και μέλη της Επιτροπής εκφράζοντας την έντονη ανησυχία τους για την αύξηση των κρουσμάτων στις προαναφερθείσες περιοχές, επισημαίνοντας τον κίνδυνο να λειτουργήσουν ως θρυαλλίδα στην ευρύτερη περιοχή και να αποτελέσουν τη… Θεσσαλονίκη της Πελοποννήσου και της Δυτικής Ελλάδας. Ιδίως σε ό,τι αφορά την Αχαϊα, ο συσχετισμός με τη Θεσσαλονίκη γίνεται αμέσως, καθώς σήμερα εορτάζεται ο πολιούχος της Πάτρας, Αγιος Ανδρέας, με τα αποτελέσματα του εορτασμού του πολιούχου της Θεσσαλονίκης, του Αγίου Δημητρίου, να είναι νωπά έχοντας προκαλέσει πολλαπλά και σοβαρά τραύματα στην πόλη και τον πληθυσμό της.